5498 - Σχετικά με την Κιλικία και τον Leonardo da Vinci
Ν. Λυγερός
Μετάφραση από τα γαλλικά: Σάνη Καπράγκου
Παρά τις υποψίες για το τουρκικό κατασκεύασμα, ο Leonardo da Vinci δεν έγραψε μόνον για την Αρμενία στο σύνολό της, μα και για την Κιλικία ιδιαίτερα, όπως το αποδεικνύει αυτό το απόσπασμα από το Codex του Windsor.
«Από τα νότια παράκτια της Κιλικίας, μπορεί κανείς να δει στον νότο την ωραία νήσο της Κύπρου, άλλοτε βασίλειο της θεάς Αφροδίτης∙ είναι πολλοί εκείνοι που, γοητευμένοι από τη χάρη της, είχαν τα πλοία τους και ξάρτια τσακισμένα στους υφάλους, στον κοχλασμό των κυμάτων.»
Δεν θά ’πρεπε να παραπλανόμαστε από τη λογοτεχνική φύση της συγγραφής του Leonardo da Vinci καθώς ανταποκρίνεται στην τάση της εποχής του. Το ενδιαφέρον, είναι κυρίως η κατηγορηματική μνεία της Κιλικίας και ειδικότερα των νοτίων παρακτίων. Τούτο ταιριάζει με την παλιά ονομασία της Αρμενίας, τη γνωστή ως η γη των τριών θαλασσών. Ας συνεχίσουμε, όμως, με το απόσπασμα από το Codex.
«Εδώ, η ομορφιά απαλού λόφου καλεί τους περιπλανώμενους ναυτικούς να αναζωογονηθούν μέσα στην ανθισμένη βλάστηση, όπου περνούν και ξαναπερνούν χωρίς αναπαμό οι ζέφυροι που ευωδιάζουν με τα ευχάριστα αρώματα το νησί και την περιβάλλουσα θάλασσα. Ελλάς, πόσα καράβια ναυάγησαν εκεί! Πόσα πλοία τσακίστηκαν πάνω σ’ αυτά τα βράχια.»
Τη φορά τούτη, η μνεία του Leonardo da Vinci αφορά πιο συγκεκριμένα τη βόρεια πλευρά της νήσου Κύπρου που δεν εκτείνεται παρά μόνο 40 μίλια από την ακτή. Αυτό επιτρέπει να κάνουμε έναν άλλον συσχετισμό εξίσου επιζήμιο με την πρώτη αναφορά για το τουρκικό κατασκεύασμα. Ας συνεχίσουμε, όμως.
«Μπορούμε εκεί να δούμε αναρίθμητα καράβια∙ μερικά σε κομμάτια και μισοθαμμένα στην άμμο∙ εδώ η πρύμνη του ενός, εκεί μία πλώρη, εδώ μία τρόπις, εκεί μία καρίνα∙ κι είναι τόσο μεγάλος ο όγκος που καλύπτει την βορινή ακτή που θα ’λεγε κανείς μια τελευταία κρίση, πριν την ανάσταση των νεκρών καραβιών. Οι βοές των βορείων ανέμων, αντηχώντας εκεί, προκαλούν ήχους παράξενους και τα τρομερούς.»
Δίχως να κωλυσιεργούμε πάνω στην χριστιανική θέαση αυτού του εδαφίου, που προφανώς δεν είναι της αρεσκείας του τουρκικού κατασκευάσματος, είναι φανερό πως ο Leonardo da Vinci μιλά γι’ αυτό που είναι στην παρούσα φάση τα κατεχόμενα εδάφη της Κύπρου, συνέπεια της τουρκικής εισβολής του 1974. Το σύνολο αυτής της βορείου ζώνης, που είναι βεβαίως η πιο όμορφη πλευρά της νήσου Κύπρου, δεν είναι προσβάσιμη απ’ όλους παρά μόνον μετά το 2003. Οι πολυάριθμες αποστολές μας στις κατεχόμενες περιοχές μάς επιτρέπουν να βεβαιώσουμε ότι στο κομμάτι που εκτείνεται από το λιμάνι της Κερύνιας ως το ακρωτήρι της Καρπασίας, συναντούμε πράγματι από τη μία ξέρες και από την άλλη άμμο, όπως το μνημονεύει ο Leonardo da Vinci. Η πρόθεσή μας, ωστόσο, δεν βρίσκεται σ’ αυτό τη σημείο. Το ουσιώδες τού εξαναγκασμού που προκαλεί αυτός ο τύπος της μνείας απέναντι στο τουρκικό κατασκεύασμα, είναι η ύπαρξη της ιστορίας. Πράγματι, η Κιλικία είναι μια γη αρμενική και η Κύπρος μια γη ελληνική. Το τουρκικό κατασκεύασμα που κατέχει το σύνολο θα προτιμούσε να σβήσει τα πάντα με τις επιδρομές, ωστόσο του είναι δύσκολο να σβήσει τα κείμενα του Leonardo da Vinci.