20565 - Πᾶν μέτρον ἄριστον
Ν. Λυγερός
Όταν σχεδιάζεις, πρέπει να έχεις στον νου διάφορα σενάρια ακόμα κι αν ένα από αυτά παίζει κυρίαρχο ρόλο, γιατί μετά όταν πρέπει να προσαρμοστείς στις απαιτήσεις της πραγματικότητας, δεν μπορείς να δικαιολογηθείς λέγοντας ότι αυτό δεν το είχες προβλέψει κι είναι εκτός προγραμματισμού. Όταν υπονοείς ότι έκλεισες άλλες συμφωνίες με τις επαφές σου για να βοηθήσεις, τότε την κατάλληλη στιγμή πρέπει να έρθουν στο φως για να μην χάσεις την αξιοπιστία σου. Αλλιώς φαίνεται ότι δεν ξέρεις από υψηλή στρατηγική χωρών, όπως είναι η Ρωσία, το Ιράν και η Κίνα. Όλοι αυτοί οι παίκτες παίζουν διαχρονικά και δεν διαταράσσουν ανώφελα μακρόχρονες σχέσεις, γιατί λειτουργούν και χρονοστρατηγικά. Και ξέρουν πολύ καλά ότι τίποτα δεν γεννιέται δίχως παρελθόν. Είναι καλό επίσης να γνωρίζεις ότι τα στρατηγικά αποθέματα της πατρίδας μας δεν βρίσκονται στο Αιγαίο, όπως νομίζουν οι ειδικοί των Ελληνοτουρκικών, αλλά στο Ιόνιο και νότια της Κρήτης, εκεί όπου έγιναν οι σεισμικές μελέτες κι εκεί όπου θα υπάρξουν συμβόλαια με το γύρο αδειοδότησης. Έτσι όταν απορρίπτεις τα πάντα γιατί έχεις μόνο ένα σχέδιο, πρέπει στην τελική να αποδεχθείς ότι η τακτική δεν είναι στρατηγική. Με άλλα λόγια, η αναγνώριση των λαθών στη στρατηγική είναι μια πρώτη επαφή με την εμπειρία αφού αυτή είναι το συνονθύλευμα των λαθών. Όταν θέτεις σε κίνδυνο ένα διαγωνισμό μεγάλων διαστάσεων με καθυστέρηση κι ενώ οι επαφές σου δεν έχουν εμφανιστεί, τότε δεν είναι ανάγκη να αξιολογήσεις τις κινήσεις σου, αφού πια το μόνο που έχει σημασία είναι το αρχαίο ρητό : «Πᾶν μέτρον ἄριστον».