Για πρώτη φορά έχουμε την αντικειμενική απόδειξη ότι οι κινήσεις μας προκαλούν τις αντιδράσεις του κατοχικού καθεστώτος κι όταν παίρνουμε πρωτοβουλίες, ο αγώνας μας προχωρεί. Η συμμαχία των προσφυγών αναγκάζει τον εισβολέα ν’ απαντήσει υπό πίεση. Όμως τώρα δεν μπορεί να ανατρέψει την πορεία μας.
Πρώτον, το ψευδοκράτος και οι θεσμοί του όπως αναφέρουν τα ψηφίσματα 541 και 550 είναι non valid, δηλαδή δεν ισχύουν. Άρα οι προκλητικές κινήσεις του εισβολέα σ’ αυτόν τον τομέα είναι άστοχες εκτός, βέβαια, αν μερικοί από τους δικούς μας προσφύγουν στα ψευδοδικαστήρια.
Δεύτερον, τα ψευδοδικαστήρια του εισβολέα δεν επιτρέπουν τη διεκδίκηση και την επιστροφή των περιουσιών, μα μόνο και μόνο την είσπραξη αποζημιώσεων με βάση την αξία που είχαν το 1974 ή την ανταλλαγή με Τουρκοκύπριους στις ελεύθερες περιοχές. Και στις δύο περιπτώσεις, τα αποτελέσματα είναι αρνητικά εφόσον παγιώνουν τις θέσεις του εισβολέα και χωρίζουν και πάλι τις δύο κοινότητες, ενώ ο εισβολέας είναι παράνομος και οι δύο κοινότητες ανήκουν στον ίδιο λαό.
Τρίτον, οι πιέσεις που ασκούν οι Τούρκοι στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για να μειώσουν τις επιπτώσεις της υπόθεσης της Τιτίνας Λοϊζίδου, αποδεικνύουν πόσο σημαντική είναι. Κι ενώ στην αρχή φαινόταν σαν μια ουτοπική προσπάθεια, τώρα η προσφυγή της αποτελεί ένα τολμηρό βήμα σ’ αυτήν τη μάχη της ηθικής.
Τελικά οι μαζικές μας προσφυγές αναγκάζουν την Τουρκία μέσω του κατοχικού καθεστώτος να κινηθεί σ’ ένα νομικό πλαίσιο, αν θέλει να διατηρήσει τις επαφές της με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Γι’ αυτόν το λόγο χρειάζεται μια πραγματική στρατηγική σ’ αυτόν τον πόλεμο των προσφυγών. Διότι στην αρχή, πολλοί από μας νόμιζαν ότι οι προσφυγές δεν ήταν παρά μια απεγνωσμένη κίνηση, ενώ τώρα οι ίδιοι βλέπουν ότι αποτελούν την ουσία της αντίστασής μας. Με το ίδιο νομικό όπλο αλλά με το τροποποιημένο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η αντίστασή μας άρχισε να δίνει αποτελέσματα. Και ο μόνος τρόπος που υπάρχει για να απολαύσουμε την ελευθερία μας είναι να ενισχύσουμε τις προσφυγές μας και να τις συντονίσουμε.
Η στάση μας δεν μπορεί να είναι μόνο παθητική διότι το Κυπριακό δεν μπορεί να λυθεί μ’ αυτόν τον τρόπο και τα προηγούμενα χρόνια το απέδειξαν. Με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις μαζικές προσφυγές, συνειδητοποιούμε ότι η λύση δεν είναι πια μια ουτοπία. Όλη η βάση όμως παραμένει η πολιτική εφόσον είναι ικανή ν’ αλλάξει τη νομολογία. Αν πράγματι το εθνικό θέμα αποτελεί την αξιολογία της πολιτικής μας, μπορούμε όντως να βαδίσουμε δυναμικά και να κερδίσουμε τον αγώνα μας. Αν όμως περιμένουμε τη λύση σταδιακά, η κατάσταση από πλέον θετική θα γίνει αρνητική.
Τώρα που ξέρουμε τι μπορούμε να κάνουμε και ποιες είναι οι επιπτώσεις για το λαό μας, πρέπει να κινηθούμε όχι μόνο προσεχτικά, μα αποφασιστικά. Η πολιτική μας πρέπει να είναι η πολιτική όλου του κυπριακού λαού. Συνεπώς το έργο μας στα κατεχόμενα έχει ένα διπλό στόχο. Αποδεικνύουμε πρώτα ότι η Κύπρος είναι μία κι ύστερα ότι δεν ξεχνάμε το μέλλον μας. Δεν θέλουμε μόνο την επιστροφή των περιουσιών μας, ετοιμαζόμαστε να ζήσουμε και πάλι πάνω στη γη μας, την ελεύθερη γη μας.