Ξέρουμε όλοι μας πόσο σημαντικό είναι να λειτουργήσει το γυμνάσιο στο Ριζοκάρπασο διότι αφορά και τον πολιτισμό μας και τη μνήμη μας και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Θα θέλαμε όμως αυτή τη φορά τουλάχιστον να επισημάνουμε την πραγματική ανάγκη που υπάρχει όχι για το κράτος, όχι για την ιστορία μα πιο απλά ακόμα κι αν αυτό φανεί απλοϊκό, την ανάγκη που υπάρχει για τα παιδιά. Με τον ίδο τρόπο που για τους περισσότερους από μας η λέξη εγκλωβισμένοι δε σημαίνει τίποτα άλλο από έναν αφηρημένο χαρακτηρισμό της πολιτικής μας ιστορίας, η έκφραση τα παιδιά των εγκλωβισμένων δεν έχει ένα χειροπιαστό νόημα. Και όντως πόσοι από μας πήγαν να τα δουν στα κατεχόμενα, πόσοι από μας έχουν έρθει σε επαφή μαζί τους ακόμα κι όταν βρίσκονται στις ελεύθερες περιοχές; Για τους περισσότερους από μας η ύπαρξή τους, η ζωή τους ανήκει ντε φάκτο στις επιπτώσεις της βίαιας εισβολής του 1974 και πιο γενικά στο Κυπριακό. Όμως κάθε νέο παιδί που έρχεται στον κόσμο για πρώτη φορά δεν ξέρει τι σημαίνουν 1974 και κυπριακό. Εκείνο βλέπει μόνο την ανάγκη της ύπαρξης της οικογένειας του δίπλα του και μετά όταν μεγαλώνει των φίλων του και του σχολείου του. Ο κόσμος του είναι ένας μικρόκομος για μας, όμως είναι ο μοναδικός του κόσμος γι’ αυτό. Όλη του η πραγματικότητα είναι αυτή.

Ο αγώνας που γίνεται για να λειτουργήσει το γυμνάσιο στο Ριζοκάρπασο γίνεται μόνο και μόνο για να υπάρξει και πάλι αυτή η λεπτομέρεια της κοινωνίας, ο μικρόκοσμος του παιδιού. Διότι πριν ακόμα γίνει πολίτης, ένα παιδί είναι ένας άνθρωπος με όλες τις ανάγκες που είναι συνδεδεμένες με αυτή την έννοια. Το πρόβλημα δεν είναι τόσο το Κυπριακό ούτε το παιδαγωγικό μα το ανθρώπινο και το παιδικό. Το παιδί που δεν ζήτησε σε κανένα να ζήσει, έχει το δικαίωμα κι εμείς πρέπει να το διεκδικήσουμε γι’ αυτό, να ζήσει με όλη τη σημασία της έννοιας. Κι η αξία της ζωής σ’ αυτή την ηλικία έχει άμεση σχέση με αυτό που μπορεί να του προσφέρει η κοινωνία μας. Ένας περίφημος καθηγητής έλεγε ότι όταν ένας πολίτης υποφέρει, υποφέρει ολόκληρη η δημοκρατία. Το ίδο ισχύει και με το παιδί. Όταν υποφέρει ένα παιδί, υποφέρει ολόκληρη η κοινωνία. Αλλιώς δεν υπάρχει λόγος ύπαρξης εκείνης. Τα παιδιά των εγκλωβισμένων, άσχετα αν πολλοί από μας το ξεχνούν, είναι πρώτα από όλα όχι εγκλωβισμένοι μα παιδιά. Όπως και οι εγκλωβισμένοι είναι άνθρωποι. Πρέπει λοιπόν να τα προσέξουμε όπως προσέχουμε τα ίδιά μας τα παιδιά και όχι να τα στιγματίζουμε με το αόρατο χρώμα μιας πράσινης γραμμής.

Η επικοινωνία για όλα τα παιδιά είναι σημαντική και στο οικογενειακό πλαίσο και στο σχολικό πλαίσο. Η λειτουργία του γυμνασίου θα επιτρέψει στα παιδιά των εγκλωβισμένων να μεγαλώσουν δραματικά το μικρόκοσμό τους. Θα ζήσουν επιτέλους και με τους γονείς τους και με τους φίλους τους και με τους καθηγητές τους. Θα δουν ότι όντως δεν τους ξεχάσαμε κι ότι χρησιμοποιούμε κάθε τρόπο που διαθέτουμε για να τα βοηθήσουμε πραγματικά. Κανένα παιδί δε θέλει να ζήσει την απομόνωση. Έχει ανάγκη τους άλλους διότι ζει μέσα από το βλέμμα τους. Και κάθε καθηγητής που θα διδάξει όλα όσα ξέρει θα βλέπει στα μάτια των παιδιών πόσο πρέπει να μεγαλώσει ο κόσμος τους. Κάθε μάθημα θα είναι ένα άνοιγμα. Διότι ακόμα και η διδασκαλία σε μια ακραία κατάσταση παίρνει άλλες διαστάσεις. Δεν είναι πια μια δουλεία, είναι ένα έργο. Σημασία όμως έχουν τα παιδιά διότι αυτό το έργο θα είναι ένα κομμάτι της ζωής τους, ένα κομμάτι της ιστορίας τους.

Στο Ριζοκάρπασο, οι εγκλωβισμένοι δεν ξέχασαν, τώρα όμως ήρθε η ώρα των παιδιών και τώρα δεν πρέπει να ξεχάσουμε το μέλλον. Τα παιδιά των εγκλωβισμένων γνώρισαν τα μαύρα χρόνια της κατοχής, το μικρό Μεσαίωνά τους. Τώρα πρέπει ν’ ανακαλύψουν την περίοδο της Αναγέννησης, την περίοδο που η ανθρωπότητα δημιούργησε επειδή αναβίωσε τη μνήμη της. Τα παιδιά των εγκλωβισμένων μας έχουν ανάγκη διότι τα παιδιά των εγκλωβισμένων είναι και δικά μας παιδιά.