800 - Για να σε γονατίσουν πρέπει να γονατίσεις
Ν. Λυγερός
Όταν κανείς πηγαίνει στους προσφυγικούς συνοικισμούς και βλέπει από κοντά τον κόσμο πού ζει ή μάλλον που επιβιώνει, έχει την αίσθηση ότι τα κατεχόμενα δεν είναι μόνο εκεί που νομίζουμε. Δεν υπάρχει μόνο ένα ειδικό μέρος που λέγεται κατεχόμενα όπως και δεν υπάρχει ένας ειδικός άνθρωπος που λέγεται εγκλωβισμένος. Κατεχόμενες και εγκλωβισμένες ψυχές υπάρχουν παντού στην Κύπρο και όχι μόνο. Οι άνθρωποι που ζουν τόσα χρόνια μέσα στην προσφυγιά έχουν και αυτοί κατεχόμενες και εγκλωβισμένες ψυχές διότι τους έχουν κλέψει τη γη τους και τους άφησαν να ζουν πάνω σε μια ξένη γη στην ίδιά τους την πατρίδα. Έτσι ο καθένας κουβαλάει μέσα του όλο τον πόνο της πατρίδας του ακόμα και αν δεν ζει επίσημα στα κατεχόμενα.
Στους προσφυγικούς συνοικισμούς αντιλαμβάνεται κανείς ότι το εθνικό μας σύνθημα «Δεν ξεχνώ!» δεν έχει καμία σημασία για το κράτος ως θεσμό. Διότι όλα έχουν ξεχαστεί εκεί, ακόμα και οι άνθρωποι. Ή μάλλον δεν ξέχασαν απλώς δεν μπορούν να θυμηθούν. Όλα έχουν σταματήσει τη μέρα της βίαιης εισβολής. Ο χρόνος πια δε μετρά διότι όλα παρέμειναν στην ίδια κατάσταση και κανείς δεν προσέχει αυτούς τους ανθρώπους λες και η ιστορία να τους ξέχασε, λες και η ιστορία να μην μπορεί να τους θυμηθεί, λες και η ιστορία να μην θέλει να τους θυμηθεί. Όχι όμως η ιστορία του λαού. Η άλλη ιστορία που δε θα έπρεπε να έχει αυτό το όνομα, η άλλη ιστορία που θέλουν να ξαναγράψουν μερικοί για να ξεπουλήσουν το μόνο πράγμα που μας έχει απομείνει. Δε μας έφτανε ο πόνος της εισβολής, έπρεπε να ζήσουμε και την προδοσία των δικών μας που όχι μόνο δεν τολμούν να πολεμήσουν εναντίον του εισβολέα αλλά προσπαθούν με κάθε τρόπο να εξουδετερώσουν κάθε αντίσταση του λαού ακόμα και αν είναι παθητική.
Στους προσφυγικούς συνοικισμούς μπορεί να μην ξέρουν τι σκαρώνουν οι δειλοί όσον αφορά την πατρίδα μας, όμως κανείς δεν είναι διατεθειμένος να δώσει τη ψήφο του για ένα παράλογο σκοπό. Μπορεί να μην έχουν διαβάσει το οριστικό σχέδιο αλλά ξέρουν ήδη την ουσία του και με όση δύναμη τους έχει απομείνει θα αντισταθούν για να προστατέψουν όχι πια την κλεμμένη πατρίδα τους αλλά το μόνο πράγμα που τους έχει αφήσει η εξουσία, το δικαίωμα να πεθάνουν ως Κύπριοι.