Τώρα πια έχουμε μπροστά μας το πέμπτο και οριστικό σχέδιο. Δεν υπάρχουν πια δικαιολογίες για την καθυστέρηση της αξιολόγησής μας όσον αφορά στα χαρακτηριστικά του εφόσον οι λεγόμενες βελτιώσεις είναι ορατές. Όπως το αναμέναμε ήδη εδώ και πολλούς μήνες, η ουσία του σχεδίου δεν έχει αλλάξει και θα λέγαμε μάλιστα ότι ακόμα και στη φιλοσοφία του με τις διαδοχικές του παραλλαγές, το σχέδιο είναι συντηρητικό όσον αφορά στη στρατηγική. Αντί όμως να το εξετάσουμε εδώ – διότι ο χρόνος είναι απαραίτητος για τη μελέτη του – προτιμούμε να αναλύσουμε τα δεδομένα που το ακολουθούν.
Πρέπει πρώτα να αντιληφθούμε ότι άσχετα αν το σχέδιο υλοποιηθεί ή όχι, η τουρκική πλευρά και όχι η τουρκοκυπριακή πλευρά, πέτυχε τον επικοινωνιακό της στόχο εφόσον δεν φάνηκε ούτε αρνητική, ούτε αδιάλλακτη. Αντιθέτως, η πρωτοβουλία της να υπογράψει το σχέδιο ακόμα και πριν το δημοψήφισμα, αποδεικνύει μιντιολογικά τουλάχιστον την καλή της θέληση. Έτσι, θα μπορέσει να εξουδετερώσει εύκολα το επιχείρημα των Ευρωπαίων αξιωματούχων όσον αφορά στη σχέση της με το Κυπριακό ειδικά, και με τα ανθρώπινα δικαιώματα γενικά. Το διπολικό μέτωπο του πρωθυπουργού της Τουρκίας και του κατοχικού ηγέτη λειτουργεί προς το παρόν άψογα, διότι η φαινομενική τους διαφοροποίηση επιτρέπει στην Τουρκία να πετύχει το διπλό της στόχο, δηλαδή από τη μια να παρουσιαστεί ως ανοιχτή εγγυήτρια δύναμη και από την άλλη να βοηθήσει έμμεσα την απόρριψη του σχεδίου μέσω της αδιαλλαξίας του κατοχικού καθεστώτος που είναι μόνο και μόνο μια αντιγραφή της νοοτροπίας των στρατηγών του βαθέος κράτους. Έτσι, η τουρκική πλευρά δεν έκανε μόνο μια καλή κίνηση αλλά πέτυχε την καλύτερη διότι είναι και η πιο ενοχλητική για μας εφόσον φανήκαμε ξεκάθαρα, τουλάχιστον επικοινωνιακά, ότι ήμασταν δυσαρεστημένοι μετά από το τέλος αυτής της φάσης. Ο συνδυασμός της θετικής τους και της αρνητικής μας επικοινωνίας μέσα σε αυτό το περίπλοκο διπλωματικό παίγνιο, εξασφαλίζει στην Τουρκία μια καλύτερη θέση για την υποψηφιότητά της. Το παίγνιο δεν έληξε όμως. Διότι αν και η Ελλάδα φάνηκε λαβωμένη στο τέλος αυτής της φάσης των διαπραγματεύσεων, πρόσφερε ένα θετικό πλαίσιο δράσης στην Κύπρο. Ο αγώνας για το δημοψήφισμα θα είναι σίγουρα σκληρός, αλλά θα δείξει με άμεσο τρόπο τα παρασκηνιακά που δεν θα αργήσουν να βγουν στο προσκήνιο. Από εκεί και πέρα θα αρχίσει μια νέα φάση όσον αφορά στη διπλωματία.