Αν και η διαφορά μεταξύ των εννοιών του πρόσφυγα και του εκτοπισμένου μπορεί να φανεί τυπική και ορολογική, η δήλωση και η απολογία του περουβιανού διπλωμάτη προσφέρει σε ένα πλαίσιο απορίας. Σε μια πρώτη φάση, όταν η απάντηση ήταν πολιτικά επικίνδυνη σε ένα πεδίο διαμάχης, ο κος Ντε Σότο δήλωσε ότι ήταν λανθασμένη η χρήση της λέξης πρόσφυγας όσον αφορά το κυπριακό εξηγώντας νομικά και κάπως νομικίστικα ότι απαιτεί την ύπαρξη δύο κρατικών οντοτήτων. Σε μια δεύτερη φάση, μετά τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος στην Κύπρο, ο ίδιος διπλωμάτης απολογήθηκε για τη δήλωση που έκανε στο Μπούργκενστοκ σχετικά με τους Ελληνοκύπριους πρόσφυγες. Και ενώ αρχικά φαινόταν τόσο σίγουρος για το δίκιο του, τώρα επανήλθε σε ένα διπλωματικό πλαίσιο. Στην πραγματικότητα όμως ποια από τις δύο απόψεις του είναι η σωστή; Μήπως πρέπει να κατανοήσουμε ότι η έννοια του πρόσφυγα και του εκτοπισμένου εξελίσσεται με το χρόνο ή ότι η ίδια η διπλωματία εξελίσσεται αναλόγως με τα γεγονότα; Πώς μπορούμε να εξηγήσουμε αυτή τη διαφορά στη στάση του;

Η μόνη εξήγηση είναι η διεκδίκηση. Όπως και με τις προσφυγές οι οποίες αποδεικνύουν τη προσφυγική οντότητα του πρόσφυγα, έτσι και με το δημοψήφισμα, οι πρόσφυγες απέδειξαν ότι δεν ανήκουν απλώς σε μια εύκολη ομάδα που μπορεί να πέσει εύκολα στην παγίδα της δωροδοκίας όπως νόμιζαν οι ξένοι αξιωματούχοι. Τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος έδειξαν ότι η διαφορά ποσοστού μεταξύ προσφύγων και μη προσφύγων ήταν ελάχιστη. Δεν διαπραγματεύονται όλα ακόμα και με πιέσεις και με συναισθηματική φόρτιση. Ο πρόσφυγας ως εξόριστος μέσα στην ίδιά του την πατρίδα έχει και αυτός εθνική συνείδηση ακόμα και αν αυτό αποτέλεσε μια έκπληξη για τους ξένους αξιωματούχους. Με την ψήφο τους έδειξαν ότι δεν είναι μόνο διαπραγματευτικό εμπόρευμα όπως μας έχουν συνηθίσει οι συνθήκες που χειρίζονται ανταλλαγές πληθυσμών. Η προσφυγιά δεν είναι μια ανώνυμη μάζα που αποδέχεται κάθε προσφορά. Η προσφυγιά αυτή τη φόρά μίλησε ξεκάθαρα λέγοντας μόνο και μόνο μια λέξη. Και αυτή η λέξη ήταν αρκετή για να αποδείξει ότι κάθε πρόσφυγας είναι ένας ανεξάρτητος ευρωπαίος.