Στη μελέτη «Ο Πόντος δια των αιώνων» του Α. Α. Παπαδόπουλου που εκδόθηκε το 1928, μπορούμε να διαβάσουμε τα εξής: «Σφαγαί ομαδικαί, κακώσεις σωματικαί, πείνα και δίψα, ασθένειαι και παγετοί εν τη εξορία εξαφάνισαν το ήμισυ της ελληνικής φυλής και μάλιστα το θαλερώτερον και ακμαιώτερον μέρος υπό την έποψιν της ηλικίας και του πλούτου.»
Πιο συγκεκριμένα, από το 1914, ημερομηνία την οποία οι Τούρκοι επέλεξαν για λόγους στρατηγικούς και πολιτικούς για να κηρύσσουν φανερά το διωγμό όλων των Ελλήνων του κράτους, έως το 1923, από τους υπολογιζόμενους σε 450.000 Έλληνες του Πόντου εξοντώθηκαν με κάθε τρόπο περίπου 200.000. Οι υπόλοιποι, βάσει της Συνθήκης της Λωζάννης του 1923, μετοίκησαν στην Ελλάδα. Οι πλείστοι όμως από αυτούς εξαναγκάστηκαν να φύγουν δίχως να μπορέσουν να προσφύγουν σε κάποιο δικαστήριο.
Τώρα με τα ευρωπαϊκά δεδομένα, και ειδικά με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κάθε Πόντιος πρόσφυγας μπορεί να διεκδικήσει την προσφυγική του οντότητα μέσω της προσφυγής του και όχι μόνο για μη απόλαυση περιουσίας για εκείνη την περίοδο. Διότι παλαιότερα, στην περίοδο του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας ειδικά όταν οι Ρώσοι έφτασαν στην περιοχή της Αργυρούπολης, κατά την αποχώρησή τους πολλά χωριά, από το φόβο της εκδίκησης των Τούρκων, τους ακολούθησαν. Αυτή η μετανάστευση έλαβε γενικότερο χαρακτήρα το 1878, όταν η Ρωσία αποσπά από την Τουρκία την περιφέρεια του Καρς. Για όλα αυτά τα δεινά, η προσφυγή είναι η δυναμικότερη απάντηση.
Επιπλέον, το ζήτημα της γενοκτονίας που παραμένει ανοικτό και είναι ακόμα αμφιλεγόμενο από τις τουρκικές αρχές, αποτελεί ένα κρίσιμο σημείο αναφοράς για τη μέλλουσα ιστορία του Πόντου. Όπως το είδαμε με το παράδειγμα των Αρμενίων στη Γαλλία, ακόμα και οι μικροί λαοί μπορούν να επιτύχουν ουτοπικούς στόχους για τα γεωστρατηγικά δεδομένα κάνοντας αποτελεσματική χρήση της νομολογίας περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Οι Αρμένιοι μάς απέδειξαν ότι μπορεί να γίνει, και οι Κούρδοι ότι πρέπει να γίνει. Διότι αυτά που ζήσαμε, οι μεν τα έζησαν και οι δε τα ζουν. Η αξία μας δεν προέρχεται μόνο από τις πολεμικές μας ικανότητες, μα και από την αντίστασή μας στην αμαρτία της ιστορίας.