Αυτό το άρθρο έχει σκοπό να αποσαφηνίσει κάποιες έννοιες κλειδιά που εμφανίζονται σε πολλά σημεία του έργου μας είτε ως εκφράσεις είτε ως νοητικά σχήματα, ιδίως σκεφτόμαστε ότι είναι απαραίτητο να καταστήσουμε σαφές την έννοια της Ανθρωπότητας όπως προσπαθούμε να μάθουμε με τις δύο έννοιες του όρου: την οντολογία της και την τελεολογία της. Αυτές οι έννοιες είναι επηρεασμένες από διάκριτες λέξεις στην ελληνική γλώσσα, εφόσον έχουμε τους όρους, Ανθρωπότητα και ανθρωπιά. Κατά σύμβαση, έτσι ώστε να διαχωρίζονται θα σημειώνουμε Ανθρωπότητα και ανθρωπιά.
Από την πλευρά μας θεωρούμε τον όρο Ανθρωπότητα ως ένα στοιχείο βάσης στη δική μας αξιωματική και αξιολογία. Είναι γι’ αυτόν τον λόγο που αποδεχόμαστε την φράση του Giordano Bruno για να ορίσει τον Θεό, δηλαδή ότι αντιπροσωπεύει την σκέψη της Ανθρωπότητας. Με αυτή την έννοια λέμε ότι ένας άνθρωπος είναι στοιχείο της Ανθρωπότητας και όχι ότι είναι αυτή το σύνολο των ανθρώπων ακόμα κι αν πρόκειται a priori για μία έκφραση ισόμορφη από την άποψη της θεωρίας των συνόλων. Με αυτή την έννοια η Ανθρωπότητα δεν είναι απλώς ένα όλο, αλλά αποτελεί την ενότητα της οποίας η πολλαπλότητα δημιουργεί την έννοια του ανθρώπου. Και για να οπτικοποιήσουμε αυτή την εικόνα χρησιμοποιούμε τις έννοιες του ψηφιδωτού και των ψηφίδων. Οι ψηφίδες είναι όλες διαφορετικές και το σύνολό τους διαμορφώνει την ποικιλομορφία της Ανθρωπότητας με την παρούσα έννοια του όρου. Τώρα μπορούμε πλέον εύκολα να ορίσουμε σε αυτό το νέο πλαίσιο τον όρο χαμαιλέοντας που εμφανίζεται μέσα στο έργο μας με την έννοια της ιδιοφυίας. Πράγματι σε αυτό το πλαίσιο μπορούμε να αντιληφθούμε τους χαμαιλέοντες όπως η ανθρωπιά της Ανθρωπότητας. Και η εικόνα που συνδέουμε αυτή την ιδέα είναι η ακόλουθη: συνήθως κάθε ψηφίδα είναι μονόχρωμη, ωστόσο οι χαμαιλέοντες παίρνουν το χρώμα του αοράτου, δηλαδή αυτό που αντιστοιχεί στην ευφυία της Ανθρωπότητας κι είναι με αυτή την έννοια που είναι διαφορετικοί γιατί μοιάζουν με όλο τον κόσμο αλλά κανείς δεν μοιάζει σε αυτούς. Έτσι ακόμα κι αν η Ανθρωπότητα είναι ένα όλο για κάποιους, μπορούμε να διακρίνουμε την συγκροτημένη δομή των νοητικών σχημάτων των χαμαιλεόντων που δρουν ως διαχρονικά στοιχεία στην Ανθρωπότητα, έτσι ώστε να διασφαλίσουν την εξέλιξή της. Στοιχεία επαναστατικά στην ουσία, οι χαμαιλέοντες, η ανθρωπιά της Ανθρωπότητας με ανθρώπινη μορφή χαρακτηρίζουν την εξελιγμένη νόηση της αλλά τον αλτρουισμό της. Γιατί αυτά τα μη συμβατικά στοιχεία διαταράσσουν τα κοινωνικά δεδομένα που τείνουν με φυσικό τρόπο προς την αδράνεια και ξαναδίνουν ζωή σε στοιχεία ηθικά που οι άνθρωποι συνεχίζουν να ξεχνούν για να ζήσουν μέσα σε μία τεχνητή ηρεμία. Οι κοινωνικές του παραβάσεις δεν είναι όπως κάποιοι θα μπορούσαν να σκεφτούν, αντικοινωνικές πράξεις αλλά ανθρώπινες χειρονομίες που δεν θέλουν να ξεχάσουν το ουσιώδες. Πρόκειται λοιπόν για μία εσωτερική αντίσταση σε πλήρη μορφή ενός συστήματος που προσπαθεί να αποξενώσει την τυπική ολοκληρωτική φύση της Ανθρωπότητας και μέσω αυτής τη φύση του ανθρώπου.