Bergen-Belsen, Buchenwald, Dachau, Mathausen και Ravensbrück, αυτοί οι τόποι διαγραφής της μνήμης τώρα πρέπει να αγωνιστούν ενάντια σε ένα νέο μνημείο. Μετά το “Μνημείο για τον εκκλεισμό των Εβραίων από τη Γαλλία” του Serge Klarsfeld το 1978, αυτός ο αφόρητος κατάλογος των 76.000 υπάρξεων που έχασαν τη ζωή τους στα στρατόπεδα του θανάτου, το «Βιβλίο-μνημείο των εκκλεισμένων από τη Γαλλία διωγμένοι από τα μέτρα καταστολής» κατηγορεί εκ νέου αυτές τις νέες θέσεις της λήθης. Πρέπει να αναβιώσουμε αυτά τα ονόματα που διαμαρτύρονται μέσα από τα βάσανα τους, τα βασανιστήρια και το θάνατο τους ενάντια στην άρνηση της εθνικοποιημένης βαρβαρότητας.

Δεν αμφισβητεί την ανοιχτή πληγή της γενοκτονίας, αλλά αντίθετα ενισχύει την ύπαρξή της με αποδεικτικά στοιχεία για να κάνει πειστικά αυτό το οποίο εξακολουθεί να αμφισβητείται από ορισμένους. Αυτοί οι 86.827 εκκλεισμένοι άνθρωποι για τις δραστηριότητές τους, τα συναισθήματά τους ή τις προθέσεις τους σκόπευαν να βοηθήσουν τους περίπου 76.000 Εβραίοι που συνθλίβονταν από το σύστημα των Ναζί. Αυτοί οι εκκλεισμένοι της πράξης υποστήριξαν τους εκκλεισμένους της ύπαρξης. Είναι η ζωντανή απόδειξη ότι δεν έχουν καμία άδεια, δεν άφησαν να γίνει χωρίς να σκέφτονται και να αντιδρούν. Οι αθώοι προστέθηκαν στα θύματα. Μαζί, μέσω του έργου τους και της ζωής τους, αρνούνται και αγωνίζονται ενάντια στη λήθη.

Είναι υπό την έννοια αυτή που αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση για όλους τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τώρα που αυτό το έργο και αυτό το καθήκον της μνήμης έγινε, θα πρέπει να αξιοποιηθεί για την καταπολέμηση της κοινωνικής δειλίας που συμμετείχαν με τρόπο ενεργό ή παθητικό σε αυτό το έγκλημα κατά της Ανθρωπότητας.

Η ύπαρξη αυτών των ονομάτων μας δείχνει το δρόμο προς τα εμπρός σε αυτόν τον τομέα. Όποιος και αν είναι ο λόγος που δεν πρέπει ποτέ να αποδεχθούμε το απαράδεκτο. Σε μια χώρα των ελευθεριών, δεν μπορούμε να ξεχάσουμε το παρελθόν και να αντιδράσουμε στο παρόν σαν να μην υπάρχει το μέλλον. Αυτά τα ονόματα δηλώνουν δυνατά και καθαρά ότι δεν είναι όλα διαπραγματεύσιμα. Η γενοκτονία δεν μπορεί και δεν πρέπει να ξεχαστεί. Και για να επιτευχθεί αυτό, πρέπει να καταγγελθεί για να αναγνωριστεί. Η αναγνώριση της γενοκτονίας θα πρέπει να αποτελεί προϋπόθεση για οποιεσδήποτε διαπραγμάτευση. Διαφορετικά αυτή η τελευταία δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα συμβιβασμό, μια ακόμη πράξη δειλίας, υπερβολικά μεγάλη προδοσία! Όπως δεν πρέπει να κάνουμε σύγχυση μεταξύ της συγκέντρωσης και εξόντωσης, δεν πρέπει να διαγράφουμε τις διαφορές μεταξύ της διαπραγμάτευσης και της συνεργασίας. Ωστόσο, πρέπει να γνωρίζουμε ότι μερικές φορές τα όρια είναι μια λεπτή γραμμή. Μόλις λίγες λεπτομέρειες αρκούν για να βρεθούμε από την άλλη πλευρά του καθρέφτη.

Τίποτα δεν συγκρίνεται με τo Ολοκαύτωμα, αλλά αυτό δεν αποτελεί τη μοναδική γενοκτονία. Δεν πρόκειται να αλλοτριώσουμε τη φύση της, αλλά αντίθετα να την αναδείξουμε έτσι ώστε να χρησιμεύσει ως παράδειγμα. Μας δείχνει το δάκτυλο αυτό που είναι δυνατό όταν δεν δρούμε και να αποδεικνύει ότι είναι δυνατόν να αγωνιζόμαστε ακόμη κι αν έχουμε υποστεί ένα έγκλημα κατά της Ανθρωπότητας. Αυτά τα ονόματα στο σύνολό τους φωνάζουν μία μόνο λέξη: ΟΧΙ. Όχι στη βαρβαρότητα, όχι στην συνεργασία και όχι στη λήθη. Μόνο αυτό το όχι μπορεί να αγωνιστεί ενάντια στις θέσεις του θανάτου και της λήθης.