Το γενικό πρόβλημα του γεωπολιτικού πεδίου δράσης είναι και θα είναι το πρόβλημα και όχι η λύση. Μια διπλωματική ομάδα, σε καμία περίπτωση, δεν θα προσπαθήσει να βρει μια οριστική λύση, όχι μόνο διότι είναι ανούσιο αλλά και διότι είναι ουτοπικό. Η πιθανότερη λύση είναι πάντα μία μεταβατική τροποποίηση ενός προβλήματος. Δεν είναι, λοιπόν, αυτή μία παύση της συνεχούς κίνησης. Είναι απλώς μια αλλαγή φάσης που προετοιμάζει την εξέλιξη του συστήματος. Αυτός είναι ο λόγος της δυσκολίας της παρακολούθησης των διαπραγματευτικών κινήσεων και πιο γενικά της επιλεγμένης στρατηγικής του εθνικού προβλήματος. Έτσι, το εθνικό θέμα αποτελεί ένα πραγματευτικό παράδοξο για το έθνος, εφόσον είναι γενικό και αφορά όλους ενώ δεν είναι κατανοητό από όλους. Η ύπαρξή του αποδεικνύει την πολλαπλότητα της οντότητας του έθνους. Η έλλειψη της γενικής γνώσης της ολικής στρατηγικής δυσκολεύει, βέβαια, την κατανόηση μα αυτή δεν είναι αναπόφευκτη. Σημασία, όμως, έχει να μην είναι μια προϋπόθεση στην τελική πράξη που αφορά κάθε πολίτη. Διότι η στρατηγική μπορεί να αποκαλυφθεί μόνο και μόνο μετά τη λήψη της απόφασης. Και σε αυτό το πλαίσιο, το δημοψήφισμα αποτελεί το πιο ακραίο σημείο και ο λόγος είναι ότι αν και η ερώτηση είναι περίπλοκη και πολύπλοκη, η απάντηση είναι απλή. Το κράτος επιβάλλει στον πολίτη να απαντήσει σε ένα ερώτημα που δεν έχει νόημα. Άρα, το πραγματικό πρόβλημα είναι η ύπαρξη του δημοψηφίσματος. Η λύση αυτού του προβλήματος ανήκει μόνο και μόνο στον τομέα της στρατηγικής. Η χρήση του δημοψηφίσματος ακολουθεί την ιδέα των δύο χαρτών: διάσπαση του κοινού μετώπου και ενεργοποίηση των αλληλεπιδράσεων. Όλο το σύστημα υποστηρίζεται από το αγγλοαμερικανικό δόγμα και εξασφαλίζει, επιφανειακά τουλάχιστον, την ουδετερότητα της τρίτης εγγυήτριας δύναμης και την ευθύνη των δύο άλλων, αν τυχόν το αποτέλεσμα είναι αρνητικό. Μέσω της πολιτικής της άγνοιας, η χρήση του δημοψηφίσματος σε ένα τόσο επικίνδυνο θέμα είναι από μόνη της μια αιτία ύπαρξης σκεπτικισμού όσον αφορά στις δήθεν καλές διαθέσεις των ξένων αξιωματούχων, ειδικά λίγο πριν την οριστική ένταξη, της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.