75326 - #37: Κυπριακές Εκλογές – Ένσταση 3
Ν. Λυγερός
Ένα θέμα που έχει αναπτυχθεί πολύ, όχι μόνο αυτήν την περίοδο, για να είμαστε ειλικρινείς, υπάρχει κι από πριν, υπήρχε και προϊστορία, είναι η σχέση της Κύπρου με το ΝΑΤΟ. Άρα έχουμε ανθρώπους που λεν ότι δεν πρέπει ποτέ η Κύπρος να μπει στο ΝΑΤΟ, έχουμε ανθρώπους που λεν ότι πρέπει να είμαστε σε μία ισορροπία μεταξύ ΝΑΤΟ και άλλων δομών, είχαμε ανθρώπους πιο ήταν πιο πολύ για να παραμείνουμε σ’ ένα πλαίσιο αδέσμευτο, υπάρχουν βέβαια και άνθρωποι που λεν ότι είναι καλό να μπει στο ΝΑΤΟ. Εγώ τώρα θα ήθελα να κάνω μία ένσταση πάνω στις κριτικές που υπάρχουν για να καταλάβουμε πως δομικά δεν στέκουν. Μ’ αρέσει πάρα πολύ ν’ ακούω ανθρώπους που να λεν ότι δεν έχει νόημα η Κύπρος να μπει στο ΝΑΤΟ γιατί το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να μας εξασφαλίσει τίποτα. Γιατί έχει ενδιαφέρον; Γιατί έχουμε τρεις εγγυήτριες δυνάμεις, οι οποίες είναι και οι τρεις στο ΝΑΤΟ. Άρα ο πρώτη κατ’ εξοχήν είναι βέβαια το Ηνωμένο Βασίλειο ιδρυτικό μέλος συνθήκη Washington 1949 και μετά έχουμε άλλες δύο χώρες την Ελλάδα και την Τουρκία οι οποίες εντάχθηκαν το 1952, θα λέγαμε σχεδόν από τις πρώτες. Αυτό σημαίνει λοιπόν ότι πριν από τον απελευθερωτικό αγώνα 1955-1959 έχουμε ήδη τις τρεις χώρες που είναι μέσα στο ΝΑΤΟ, καθαρά νατοϊκές για λόγους ψυχρού πολέμου. Έχει ενδιαφέρον λοιπόν μετά στη συνέχεια όταν θα γίνονται οι διαπραγματεύσεις, μιλάω τώρα και για το Σύνταγμα και για τις εγγυήτριες δυνάμεις και για την εγκαθίδρυση κτλ σε όλους φαίνεται εντελώς λογικό να έχουμε τρεις χώρες που είναι και οι τρεις νατοϊκές, οι οποίες να είναι εγγυήτριες δυνάμεις, προσέξτε τρεις εγγυήτριες δυνάμεις στο ΝΑΤΟ, μία χώρα αδέσμευτη. Διότι όπως ξέρετε η Κύπρος βγήκε από το πλαίσιο των αδέσμευτων το 2004 μαζί με τη Μάλτα, όταν εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Άρα μετά περάσαμε σ’ ένα άλλο στάδιο αφού είμαστε μία ευρωπαϊκή χώρα με τρεις εγγυήτριες δυνάμεις πάντοτε μέσα στο ΝΑΤΟ κι ακόμα ν’ ακούμε ανθρώπους που να λεν “μα σε τι μπορεί να ωφελεί το ΝΑΤΟ;” Πρώτη παρατήρηση σε αυτήν την ένσταση. Δεύτερη παρατήρηση είναι ότι ποιο είναι το όφελος να το ρισκάρουμε, εφόσον ούτως ή άλλως άμα ζητήσουμε την ένταξή μας θα έχουμε το veto της Τουρκίας. είναι αυτό ακριβώς που ζήσαμε τώρα με την Φινλανδία και τη Σουηδία, μπαίνουμε σε μία διαδικασία fast track, θα ενεργοποιηθεί το άρθρο 5 της συνθήκης Washington και ουσιαστικά οι δύο χώρες θα προστατεύονται από τις νατοϊκές χώρες πριν καν την ολοκλήρωση της ένταξής τους, σε περίπτωση που δεχτούν μία επίθεση. Σε αυτό το θέμα είχαμε βέβαια την υποτιθέμενη άσκηση veto από την Τουρκία, η οποία είδατε ότι εξαφανίστηκε και τελικά χωρίς να πάρουν τίποτα το ουσιαστικό, το μνημόνιο δεν έχει καμία σημασία και το υποθετικό αντάλλαγμα σε σχέση με τα οπλικά συστήματα δεν άλλαξε τίποτε για τα F-35, δεν άλλαξε τίποτε ούτε για τα F-16, κατά συνέπεια τι μπορούμε να πούμε; μπορούμε να πούμε ότι αυτές οι δύο χώρες εντάσσονται στο ΝΑΤΟ χωρίς κανένα ειδικό πρόβλημα και το μόνο που έγινε είναι ότι λόγω του timing και του ουκρανικού και αυτές της δεύτερης φάσης του ψυχρού πολέμου βλέπουμε ότι ολοκληρώνεται μία ιδέα που δεν είχε νόημα για την Τουρκία ν’ αντισταθεί, ακόμα κι αν ήθελε να παίξει ένα παιχνίδι διπλό με τη Ρωσία. Το αποτέλεσμα ποιο είναι είναι: οι δύο χώρες θα ενταχθούν στο ΝΑΤΟ και κατά συνέπεια αυτό το επιχείρημα για την Κύπρο δεν στέκει. Η Κύπρος μπορεί ν’ ακολουθήσει ακριβώς την ίδια διαδικασία χωρίς να υπάρχει πρόβλημα. Αυτή ήταν η δεύτερη παρατήρηση. Τρίτη παρατήρηση είναι ότι μας εξηγούν μερικοί ότι, επειδή η Κύπρος είναι ήδη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν έχουμε ανάγκη από το ΝΑΤΟ, δεκτό σε πρώτη φάση, αφού υπάρχει η Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά έχει ενδιαφέρον γιατί έλεγαν τα ίδια και πριν την ένταξη. Μετά μας εξηγούν και πάλι, από τη στιγμή που είμαστε σ’ ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο δεν υπάρχει λόγος να κάνουμε άλλες κινήσεις. Το πρώτο πράγμα που θέλω να διασταυρώσουμε όλοι μαζί είναι το εξής: στην Ευρωπαϊκή Ένωση τώρα έχουμε είκοσι επτά χώρες. Στο ΝΑΤΟ έχουμε τριάντα μία χώρες. Η κοινή τομή αυτών των δύο υπερδομών είναι είκοσι μία χώρες. Άρα, όταν έχουμε ανθρώπους που μας εξηγούν ότι άλλο η Ευρωπαϊκή Ένωση κι άλλο το ΝΑΤΟ, το δέχομαι βέβαια εφόσον υπάρχει μία διαφορά. Αλλά όταν μας εξηγούν ότι δεν υπάρχει καμία σχέση μεταξύ τους, θα ήταν καλό να υπενθυμίσουμε σε αυτούς τους ανθρώπους ότι είκοσι ένα από τα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ήδη στο ΝΑΤΟ. Άρα όταν λέμε πχ ότι για το ουκρανικό βοηθάει η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Αμερική, έχει ενδιαφέρον να καταλάβουμε ότι όταν λέμε Ευρωπαϊκή Ένωση, οι πρώτοι που έπαιξαν τον ρόλο τους είναι βέβαια οι χώρες που είναι στο ΝΑΤΟ, μιλάω βέβαια και για το Ηνωμένο Βασίλειο που δεν μετράει γιατί δεν είναι πια στην Ευρωπαϊκή Ένωση, παίζει τον ίδιο ρόλο και βέβαια οι νατοϊκές χώρες που δεν είναι καν ευρωπαϊκές όπως και η Αμερική και ο Καναδάς. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε έναν πολύ μεγάλο πυρήνα που είναι στις δύο δύο υπερδομές και μας εξηγούν ότι είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση που παίζει έναν ρόλο χωρίς να μιλάν για το ΝΑΤΟ ενώ είναι οι ίδιες χώρες. Άρα θα ‘ταν καλό, τουλάχιστον να το συνειδητοποιήσουν ότι δεν μιλάμε για δύο υπερδομές που έχουν μία κοινή τιμή, αντιθέτως η κοινή τομή υπερισχύει και είναι σε μέγεθος πιο μεγάλη από τα στοιχεία που δεν ανήκουν σε αυτή. Αυτή ήταν η παρατήρησή μας. Θα συνεχίσω με μία άλλη παρατήρηση που έχει σημασία όσον αφορά το ΝΑΤΟ. Μας εξηγούν πάλι μερικοί ότι στο ΝΑΤΟ δεν είμαστε όλοι στο ίδιο πλαίσιο. Συνήθως δίνουν το παράδειγμα της Αμερικής αλλά αυτή την περίοδο δίνουν και το παράδειγμα της Τουρκίας σε σχέση με αυτά που έχει κάνει με την Ρωσία. Αυτό που βλέπουμε σε πρακτικό επίπεδο είναι ότι όταν πήγε η Τουρκία να πλαισιώσει την Ρωσία και ειδικά με τα S400 είχε ένα κόστος: Το κόστος είναι ότι βγήκε εκτός προγράμματος των F35. Το δεύτερο πράγμα είναι, να το σκεφτόμαστε και αυτό, είναι ότι σε κάποια φάση πιστέψαμε ότι θα ήταν καλό για την Ελλάδα τουλάχιστον σαν μορφή διαμαρτυρίας να βγει από το ΝΑΤΟ, το έκανε, τελικά ξαναμπήκε στο ΝΑΤΟ, το έκανε και αυτό και με ποιο όφελος; Μηδενικό και μάλιστα με μεγάλο κόστος, βέβαια ήταν καθαρά από το στρατιωτικό σκέλος γιατί υπάρχει μία ειδική διαδικασία. Άρα όταν μας εξηγούν ότι δεν έχει σημασία να είμαστε στο ΝΑΤΟ γιατί υπάρχουν χώρες που κυριαρχούν και μέσα στο ΝΑΤΟ, αυτό δεν μπορεί να είναι ένα επιχείρημα για να μην ενταχθούμε. Στην πραγματικότητα είναι μόνο όταν είμαστε μέσα στο ΝΑΤΟ μπορούμε να έχουμε συμμαχίες αληθινές και όχι τεχνητές με άλλες χώρες Νατοϊκές και αυτό σημαίνει πρακτικά ότι μπορούμε να παίξουμε ένα παιχνίδι που δεν μπορεί να είναι αυτό της κοινής καρέκλας. Τελευταία παρατήρηση πάνω σε αυτή την ένσταση. Υπάρχουν μερικοί που κάνουν πάλι αναλογίες και λένε, εντάξει η Κύπρος άμα μπει στο ΝΑΤΟ τι θα αλλάξει; Άρα Είναι πολύ απλό: Τα πάντα. Γιατί αν η Κύπρος ήταν στο ΝΑΤΟ δεν θα είχε γίνει εισβολή. Δεύτερον: Επειδή η Ελλάδα είναι στο ΝΑΤΟ έχουμε ανθρώπους που κάνουν συγκρίσεις και λένε: Μα η Κύπρος δεν είναι στο ΝΑΤΟ, η Ελλάδα είναι στο ΝΑΤΟ αλλά και η Ελλάδα έχει προβλήματα. Όταν κοιτάζουμε σε πραγματικό επίπεδο ποια είναι τα προβλήματα ενώ έχουμε τώρα δύο Νατοϊκές χώρες, την Ελλάδα και την Τουρκία και ξέρουμε ότι το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να κάνει μία παρέμβαση πάνω σε αυτό, τι βλέπουμε επί του πρακτέου: Επί του πρακτέου δεν βλέπουμε ούτε εισβολή, ούτε κατοχή και μιλάω τώρα για μετά το ‘47 με τα σύνορα της Ελλάδος και βέβαια μιλάω μετά το ‘52 με την ένταξη της Ελλάδας και της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ. Αν το δούμε με αυτόν τον τρόπο καταλαβαίνουμε ότι αυτό το πλαίσιο σταθεροποιεί τα δεδομένα. Και αυτό βέβαια προαπαιτεί να είμαστε και ένα άλλο πλαίσιο που είναι η Σύμπραξη για την Ειρήνη. Υπενθυμίζω στους ακροατές μας ότι η Κύπρος είναι η μοναδική χώρα σε όλη την Ευρώπη όχι μόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση που δεν είναι σε αυτήν την δομή και υπενθυμίζω και πάλι στους ακροατές ότι όλες οι εντάξεις που έγιναν μετά τη δημιουργία αυτής της δομής, όλες οι εντάξεις στο ΝΑΤΟ έγιναν από χώρες που ήταν στην Σύμπραξη για την Ειρήνη, partnership for peace και αυτό ισχύει και για τις δύο νέες εντάξεις, για τη Σουηδία και τη Φινλανδία. Επίσης να θυμόμαστε ότι σε αυτή τη Σύμπραξη βρίσκεται και η Ρωσία, και η Ουκρανία και το Καζακστάν, πολλές χώρες, για τις οποίες δεν μιλάμε μέσα στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ένωσης και δεν έγινε ποτέ καμία συζήτηση ως εμπόδιο πάνω σε αυτό το θέμα. Άρα συνοπτικά, σε σχέση με την ένσταση, φαίνεται ότι αυτοί που έχουν ένα πρόβλημα για το ΝΑΤΟ, δεν βασίζεται πάνω σε μία γεωπολιτική προσέγγιση καθαρή, ούτε πάνω σε επιστημονικά δεδομένα ούτε στρατιωτικά δεδομένα αλλά είναι ξεκάθαρα μία ιδεολογική προσέγγιση, που εντάσσεται μέσα στο πλαίσιο του ψυχρού πολέμου και είναι απόλυτα κατανοητή, αλλά δεν στέκει, με ποια έννοια, όταν είσαι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όταν είσαι στην Ευρωζώνη, όταν έχεις βγει από τους αδέσμευτους και θεωρείς ότι μπορείς να πείσεις τους άλλους ότι δεν έχεις επιλέξει με ποια υπερομάδα είσαι, είναι πραγματικά αφέλεια. Όλοι ξέρουν ακριβώς πού βρίσκεται η Κύπρος, όλοι ξέρουν ακριβώς ποια είναι η γεωπολιτική της και αν μερικοί δεν θέλουν να το αποδεχτούν είναι καθαρά λόγω ιδεολογικών, ούτε καν πολιτικών, αγκυλώσεων που δεν έχουν πια πέραση στην υψηλή στρατηγική.