660 - Πεδίο ελιγμών και πλαίσιο δόγματος
Ν. Λυγερός
Όταν δεν υπάρχει επιλογή όσον αφορά στο άψυχο υλικό, όλη η στρατηγική μετατρέπεται σ’ ένα συντονισμένο πλαίσιο ελιγμών. Διότι ο συνδυασμός δεν επιτρέπει λεπτές κινήσεις, οι οποίες είναι αναγκαίες όταν ένα άμεσο μέτωπο είναι αδύνατο. Η γενική αμηχανία και αδιαφορία μπορεί βέβαια να ερμηνεύσει αυτούς τους ελιγμούς ως λεπτομέρειες και ως μάταιες κινήσεις. Αυτό όμως δεν αποδεικνύει ότι είναι άσκοπες. Αντιθέτως, οι ελιγμοί πρέπει να είναι τόσο διακριτικοί που να μην προκαλούν την αντιμετώπισή τους από τον επίσημο αντίπαλο. Έτσι, είναι φυσιολογικό να μην είναι αντιληπτοί από τη μάζα. Σημασία δεν έχει η ανύπαρκτη ερμηνεία τους από το κοινό, μα το έργο που εκτελούν και που διαμορφώνει το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα μπορεί να παρθεί εκ των υστέρων η πρωτοβουλία που θα προκαλέσει την αναζητούμενη αντίδραση.
Το συντονισμένο πεδίο ελιγμών πρέπει να λειτουργήσει μικρο-πολυ-μετωπικά. Κάθε ελιγμός έχει έναν συγκεκριμένο μικρό στόχο που είναι ασήμαντος από μόνος του. Μ’ αυτόν τον τρόπο δεν τραβάει την προσοχή του άλλου. Πρέπει, όμως, σε συνδυασμό με τους άλλους στόχους και μέσω ενός ισχυρού συντονισμού να προωθεί τον ίδιο κοινό στόχο, ο οποίος είναι ο μόνος ικανός να αλλάξει ριζικά την κατάσταση. Γι’ αυτόν τον λόγο, αυτός ο συντονισμός ζει σ’ ένα ολιστικό πεδίο που βλέπει μ’ έναν πλάγιο τρόπο τον στόχο που επιδιώκουμε. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι αυτός ο στόχος είναι απαραίτητα κλασικός. Μπορεί να αποτελείται μόνο και μόνο από το προηγούμενο πλαίσιο.
Η ενεργοποίηση του ιδανικού πλαισίου επιτρέπει με έναν αιφνιδιαστικό τρόπο την επίτευξη του κρυφού στόχου, διότι ο αντίπαλος που δεν είναι ικανός να δει το νοητικό σχήμα και δεν έχει προβλέψει την ύπαρξή του, δεν είναι σε θέση να αντισταθεί ή καταρρέει κάτω από το ίδιο του το βάρος, όπως το εξηγήσαμε σ’ ένα προηγούμενο άρθρο με τον τίτλο: Το βάρος των τερμιτών. Διότι κατά κάποιο τρόπο ο πραγματικός του αντίπαλος είναι μόνο νοητικός, ενώ το πεδίο ελιγμών είναι μόνο και μόνο μια στρατηγική προετοιμασία.
Η άμεση αντιμετώπιση ενός προβλήματος δίχως ισχυρά επιχειρήματα δεν μπορεί να προσφέρει παρά μια μιντιολογική κάλυψη, αλλά τίποτα το ουσιαστικό. Εκτός βέβαια αν μ’ αυτόν τον τρόπο επιδιώκουμε μια δικαιολογία για να μην υπάρξουν κινήσεις και κριτικές, αποφεύγοντας έτσι τα πράγματα που αφορούν στο πολιτικό κόστος. Πρέπει όμως να καταλάβουμε ότι αυτή η μέθοδος δεν είναι αποτελεσματική και δεν διαμορφώνει με κανένα τρόπο το παρόν. Αν υπάρχει όντως μια αιτία τροποποίησης της δεδομένης κατάστασης, πρέπει να την αντιμετωπίσουμε πλάγια για να αποφύγουμε το εμπόδιό της. Πριν όμως πρέπει να ενισχυθεί η στρατηγική μας θέση έτσι ώστε να μην χρησιμοποιείται από τον αντίπαλο ως θετική του ανταπόκριση. Διότι όταν πέσει και αυτό το αόρατο τείχος, η αντεπίθεση μπορεί να αρχίσει.
Η αποτελεσματικότητα της στρατηγικής de facto προέρχεται από την ικανότητά της να πράττει για το μέλλον δημιουργώντας το συνεχώς. Δεν χρειάζεται να αποδεικνύεις, όταν μπορείς να δείχνεις. Με τον χρόνο, η στρατηγική γίνεται τακτική, δίχως όμως αυτό να είναι ορατό πριν την υλοποίηση της κίνησης. Αυτό όμως μπορεί να γίνει μόνο και μόνο αν δεν υπάρχουν μικροπολιτικές σκοπιμότητες. Διότι στην πραγματοποίηση των επιπτώσεων του πεδίου ελιγμών, ο χειρότερος εχθρός δεν είναι ο αντίπαλος μα η ίδια η αδράνεια των δικών μας που δεν γνωρίζουν την ύπαρξη μιας στρατηγικής.
Είναι λοιπόν αναγκαίο να ανακοινωθεί ένα δόγμα που ενημερώνει, δίχως βέβαια να εξηγεί τους λόγους της ύπαρξής του στους δικούς μας περί του πλαισίου. Ενώ η έλλειψη του δόγματος εξασφαλίζει στον αντίπαλο την πρωτοβουλία των κινήσεών του και βάζει σε κίνδυνο τους λεπτούς ελιγμούς του πεδίου δράσης. Όλα είναι δυνατά, αρκεί να τα σκεφτούμε μέσω του τόπου της ουτοπίας. Το μόνο που δεν υπάρχει είναι αυτό που δεν μπορούμε να σκεφτούμε. Στη στρατηγική, η έλλειψη άψυχου υλικού δεν είναι αναγκαία αρνητική αν υπάρχουν ισχυρά νοητικά σχήματα. Διότι η ανώτατη μορφή της πολεμολογίας παραμένει το μόνο που μας κάνει και ανθρώπους: ο νους!