622 - Ο αγώνας για το γυμνάσιο της ελευθερίας
Ν. Λυγερός
Όταν η κατοχή θέτει τα όρια του κράτους, ο μόνος νόμιμος τρόπος αντιμετώπισης παραμένει ο άνθρωπος. Σ αυτό το επίπεδο δεν υπάρχουν οι διαπραγματεύσεις και οι συμβάσεις, όλα είναι θέμα ανάγκης. Και το γυμνάσιο στο Ριζοκάρπασο είναι μια ανάγκη για όλα τα κατεχόμενα, για όλη την ελέυθερη Κύπρο. Όταν το κατοχικό καθεστώς καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα για δεκαετίες, όποια επίσημη δήλωση και να κάνει παραδέχεται την καταπάτηση. Άρα η προφορική άρνηση του κατοχικού ηγέτη ηταν αναμενόμενη. Δεν υπήρχε λόγος αλλαγής στάσης όσον αφορά στο γυμνάσιο. Άρα, αν και έπρεπε να γίνουν επαφές, όλοι ξέραν το αποτέλεσμα. Τώρα είναι ξεκάθαρο ότι όντως η λύση δεν μπορεί να είναι πολιτική και επίσημη μα ανθρώπινη και ιδιωτική. Το γυμνάσιο δεν μπορεί πια να θεωρηθει σαν μια κρατική επέμβαση στα κατεχόμενα. Η ύπαρξη του είναι μόνο και μόνο αναγκαία για τα παιδιά μας στο Ριζοκάρπασο. Στα πλαίσια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μπορούμε όλοι να διεκδικήσουμε τη λειτουργία του άσχετα αν υπάρχουν δυσκολίες. Τα εμπόδια δίνουν την αξία στην προσπάθεια. Οι εγκλωβισμένοι μας μας δίνουν το παράδειγμα της αντίστασης και της θυσίας και δεν έχουμε πια το δικαίωμα να τους αφήσουμε στην τύχη τους διότι την τύχη τους τη γνωρίζουμε τώρα.
Στο πολιτικό επίπεδο, το πλαίσιο δεν προσφέρει σημαντικές επιλογές. Είμαστε σε μια περίοδο σημαντικής αναμονής: υπάρχουν οι λεγόμενες εκλογές στο τέλος της χρονιάς στα κατεχόμενα και η επίσημη ένταξή μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση την άνοιξη. Όμως τα παιδιά δεν μπορούν να περιμένουν τόσους μήνες. Οι γονείς τους θυσιάστηκαν για να μην εγκαταλείψουν τη γη τους, τη γη μας. Δεν μπορούμε να ζητήσουμε και το ίδιο στα παιδιά. Δεν μπορούμε να εκβιάσουμε την αθωώτητά τους ούτε την οικογένειά τους. Έχουν το δικαίωμα να ζήσουν όλοι μαζί και να μάθουν τη ζωή μέσω της εκπαίδευσης. Τα όριά τους δεν είναι θέμα μηνών μα ημερών. Το γυμνάσιο πρέπει να λειτουργήσει τώρα!
Τα παιδιά, οι γονείς τους και οι καθηγητές τους, όλοι αυτοί οι ήρωες αυτής της προσπάθειας είναι έτοιμοι να μείνουν, να μην φύγουν και να πάνε να δώσουν αυτή τη νέα μάχη της αντίστασης και της θυσίας. Για όλους τους, η συμπαράσταση μας είναι αναγκαία διότι η στιγμή είναι κρίσιμη και δυναμική. Όσοι από μας αντιστάθηκαν σε παιδική ηλικία και το 1955 και το 1974 ξέρουν τι σημαίνει ανάγκη. Αυτά τα παιδιά που ήταν στο δημοτικό πριν μερικές βδομάδες και θα πάνε στο γυμνάσιο σε λίγες μέρες είναι οι μιτσιοί μας. Δεν μπορούν από μόνοι τους να κρατήσουν την υπόσχεση που έδωσαν οι γονείς τους στη γη τους, στη γη μας. Πρέπει να τους βοηθήσουμε κι εμείς με όλους τους τρόπους που διαθέτουμε σ αύτη τη νέα προσπάθεια όχι μόνο γιατί είναι στα πλαίσια του κυπριακόυ μα γιατί είναι στα πλαίσια του ουμανισμού, του ανθρώπου.
Η χρήση της μερικής ελεύθερης διακίνησης στα κατεχόμενα μας επιτρέπει να μην αντισταθούμε άμεσα στην πολιτική του κατοχικού καθεστώτος και δίνει και σ εκείνο μια διέξοδο όσον αφορά στα πολιτικά δεδομένα. Πράγμα που είναι αναγκαίο όπως μας το διδάσκει η στρατηγική. Όλη αυτή η προσπάθεια βασίζεται στην ιδέα ότι ακόμη και το κατοχικό καθεστώς δεν έδωσε γραπτή άρνηση. Όλα έγιναν προφορικά. Έτσι όλα μπορούν ν αλλάξουν εύκολα στην πορεία της προσπάθειας. Η άρνηση αφορούσε το κρατικό πλαίσιο και όχι το ιδιωτικό. Άρα η ιδιωτική πρωτοβουλία έχει ένα διάδρομο για να κινηθεί τοπικά. Ενώ η εξαφάνιση της εκπαίδευσης στα κατεχόμενα θα είναι οριστική αν δεν λειτουργήσει το γυμνάσιο.
Πιο γενικά, η προσπάθεια που γίνεται για να λειτουργήσει το γυμνάσιο έχει μόνο θετικές επιπτώσεις εφόσον αν δεν υλοποιηθεί δεν αλλάζει τίποτα για τα παιδιά. Και θα αποτελεί μια άμεση απόδειξη της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το κατοχικό καθεστώς. Ενώ η υλοποίηση της θα προσφέρει στα παιδιά μια εκπαίδευση ποιότητας, μια ενωμένη οικογένεια με τα ίδια ιδανικά που αποτελούσαν για τόσα χρόνια τη βάση της ύπαρξης και της ζωής των εγκλωβισμένων μας στα κατεχόμενα. Ακόμα και οι φυλακισμένοι έχουν δικαίωμα στην εκπαίδευση. Ας παλεύουμε λοιπόν για τους ελεύθερους πολιορκημένους.