Δίχως έργο μνήμης δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική συμφιλίωση διότι ο καθένας έχει τις ανοιχτές του πληγές. Η επιστροφή πρέπει να γίνει με τη μνήμη. Όποιος δε θυμάται είναι καταδικασμένος να ξαναζήσει τους πόνους. Και για να το μάθουν οι ζωντανοί πρέπει να τους βοηθήσουν οι νεκροί. Μόνο εκείνοι που γνώρισαν το θάνατο μπορούν να εξηγήσουν τη ζωή και τη σημασία της. Για να ζήσουμε μαζί πρέπει να θυμηθούμε τους νεκρούς μας μαζί. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον το έργο μνήμη του ιδρύματος αλτρουισμός θ’αρχίσει με τα κοιμητήρια των δύο κοινοτήτων.
Το πρόγραμμα Κύπρος Ανέστη συμπεριλαμβάνει την ακριβή καταγραφή των τάφων των κοιμητηρίων του Λευκονοίκου και της Κοφίνου. Σ’αυτή τη φάση θα βοηθήσουν και οι πιο μεγάλοι που αποτελούν τη ζωντανή μνήμη των παλαιών κατοίκων των χωριών. Κι εφόσον οι δήμαρχοι των δύο κοινοτήτων δέχθηκαν πολύ θετικά το πρόγραμμά μας θα υπάρχει και μια τοπική βοήθεια στην αναστήλωση των κοιμητηρίων. Ο συνδυασμός των δύο που είναι τώρα εφικτός μας επιτρέπει μια άμεση εκκίνηση των έργων. Έτσι αν έχετε γνωστούς σας που μπορούν να βοηθήσουν στην ιστορική καταγραφή, σας παρακαλούμε να έρθετε σε άμεση επαφή με το ίδρυμά μας. Διότι όπως το είδαμε από τις πρώτες μας επισκέψεις μερικοί τάφοι έχουν εξαφανιστεί εντελώς ή δεν υπάρχει πια σταυρός με το όνομα του μακαρίτη.

Προσπάθειες ανάλογες θα γίνουν και σε άλλα κοιμητήρια αλλά και σε εκκλησίες διότι και οι πρώτες μας επαφές με τον πρόεδρο των αρχιτεκτόνων στα κατεχόμενα μας εξασφάλισαν τη συμμετοχή του σε όλα τα πολιτιστικά θέματα. Και η τοιχογραφία του Αρχάγγελου π.χ. θα είναι από τις πρωτεραιότητες μας σ’αυτόν τον τομέα. Η μνήμη μας πληγώθηκε σε πολλά μέρη. Τώρα όμως μπορούμε όχι μόνο να την παρηγορήσουμε αλλά και να την κάνουμε να ζήσει και πάλι. Τώρα με την ανάλυση της τωρινής κατάστασης μπορούμε να προτίνουμε συγκεκριμένα πράγματα. Διότι ότι ήταν αφηρημένο και κάπως ξεχασμένο ανήκει και πάλι στον κόσμο μας. Δεν πρέπει να δώσουμε την ευκαιρία στον εισβολέα να μας κατηγορήσει ότι δεν νοιαζόμαστε για την υλική μας μνήμη. Πηγαίνοντας, γράφοντας και επισκευάζοντας δημιουργούμε ένα πλαίσιο και ανθρώπινο και πολιτιστικό που αποτελεί μια πρακτική βάση για μεταγενέστερες επαφές που θα διαμορφώσουν την τωρινή κατάσταση. Δουλεύοντας μαζί για το παρελθόν μας, δημιουργούμε μια κοινή μνήμη για το μέλλον.

Κανείς δεν μπορεί να φανταστεί τη μνήμη ενός λαού που παλεύει για να διατηρήσει τη μνήμη του και για να δημιουργήσει το μέλλον του. Τοπικά καμιά αλλαγή δε φαίνεται ενώ ολικά σε όλα τα κατεχόμενα ο λαός μας δίνει μια νέα ζωή στη γη μας. Κάθε ανάσα, κάθε φωνή, κάθε κερί είναι μια κίνηση συμφιλίωσης. Κάθε κίνηση ταράζει τα τείχη της ντροπής που πρέπει να πέσουν. Το έργο της μνήμης είναι ικανό να προκαλέσει όχι μόνο συναισθηματικό κίνημα μα έναν πραγματικό σεισμό. Το κατοχικό καθεστώς με μια κίνηση στρατηγικής θυσίας προσπαθεί να διασώσει τα ερείπια της εισβολής κάτω από την πίεση της Ευρώπης. Κι αν θέλουμε πραγματικά την κατάρρευσή του πρέπει όχι πια να περιμένουμε παθητικά μα να δημιουργούμε δυναμικά !