3892 - Η Νοητική Γεωστρατηγική του Ν. Λυγερού
Ν. Λυγερός
Με τη Νοητική Γεωστρατηγική, ο Νίκος Λυγερός εμβαθύνει στο πλαίσιο του χώρου, το έργο του Νοητική Στρατηγική. Η σύνθεσή του βασίζεται σε επτά κεφάλαια. Με τα Νοητικά σχήματα στη γεωστρατηγική μελετά τα θεμέλια της επιστήμης, αλλά και της τέχνης του πολέμου, ακολουθώντας τη μεθοδολογία που ανέπτυξε στο γαλλικό του βιβλίο Eléments de stratégie contemporaine. Δεν εξετάζει τις λεπτομέρειες, αλλά τις δομές που αποτελούν το υπόβαθρο της στρατηγικής. Ύστερα εφαρμόζει αυτά τα νοητικά σχήματα στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις για να αναδείξει το πραγματικό πλαίσιό τους ανεξάρτητα από τις πολιτικές παρεμβολές. Με τον ίδιο τρόπο, αναλύει τις Διεθνείς Συνθήκες για να δείξει ότι αποτελούν αρχικές συνθήκες για τους πολέμους και όχι τελικό αποτέλεσμα μίας διακρατικής διαμάχης. Το επόμενο κεφάλαιο είναι μία εφαρμογή των τάσεων που περιέγραψε στο άλλο του γαλλικό βιβλίο Pensée stratégique européenne. Συνδυάζει το ευρωπαϊκό όραμα με τη σταδιοδρομία της Κύπρου, την οποία χρησιμοποιεί ως ένα μη εκφυλισμένο παράδειγμα που αναζητά την Ευρωπαϊκή Ένωση ως στρατηγικό στόχο. Γι’ αυτόν το λόγο, δίνει και έμφαση στο ιστορικό του Κυπριακού αυτής της πενταετίας μέσω του μοντέλου των αλυσίδων του Markov. Τελικά καταλήγει σε τρεις προεκτάσεις αυτής της ανοιχτής δομής μέσω του Ποντιακού και του Γολοντομόρ για την αναγνώριση των γενοκτονιών, αλλά και μέσω του Αρτσάχ που αποτελεί σημείο αναφοράς για τα αρμενικά δεδομένα για να αναδείξει το τελευταίο κεφάλαιο που αποτελεί την πιο καινοτόμα εφαρμογή εφόσον αφορά τα Ανθρώπινα δικαιώματα. Η Νοητική Γεωστρατηγική του Νίκου Λυγερού δεν περιορίζεται στο κλειστό πεδίο της παραδοσιακής στρατηγικής, αλλά ερευνά μ’ ένα μη συμβατικό τρόπο τις ανθεκτικές λύσεις και όχι μόνο τις πλασματικές λύσεις. Η πολύπλευρη προσέγγιση της θεματολογίας που προέρχεται από προσωπικά βιώματα που λειτουργούν διαχρονικά στο έργο, δίνει αφορμή στον αναγνώστη να αναθεωρήσει μερικά δόγματα που θεωρούνται ως δεδομένα σ’ ένα χώρο όπου κυριαρχεί η πραγματική πολιτική. Συνειδητά δεν επιλέγει το γεωπολιτικό πεδίο για ν’ αναλύσει σε βάθος το γνωστικό πυρήνα του θέματος και μ’ αυτόν τον τρόπο ενισχύει κι άλλες προσπάθειες που ενσωματώνουν και εξωγενείς παράγοντες. Ο σκοπός του Νίκου Λυγερού είναι ξεκάθαρος. Μελετά το βάθος του μετώπου ως πολεμολογική έννοια. Έτσι εισάγει νέα νοητικά εργαλεία στη γεωπολιτική μέσω των μαθηματικών για να ξεπεράσει τις δομικές δυσκολίες αυτής της προσέγγισης. Η αντικειμενικότητα των μαθηματικών τού επιτρέπει να σηκώσει με το δικό του τρόπο το πέπλο που καλύπτει κάθε παίγνιο χαρτών. Ως ειδικός της θεωρίας των συνόλων με μερική διάταξη, αλλά και της μορφοκλασματικής ανάλυσης, αναδεικνύει μ’ έναν τοπολογικό τρόπο τις δυνατότητες της θεωρίας παιγνίων και της θεωρίας ομάδων. Κατά συνέπεια, είναι αναμενόμενο να δίνει νέους ορισμούς σε έννοιες διαχρονικές της γεωστρατηγικής που είναι πια αρχικές, αλλά αποτελούν συμπεράσματα θεμελιακών εννοιών των μαθηματικών. Με αυτές τις νέες θεωρητικές βάσεις, φωτίζει με ιδιόμορφο τρόπο γεγονότα της πραγματικότητας εφόσον τα ερμηνεύει ως φαινόμενα της νοόσφαιρας μίας ανοιχτής δομής που ζει και δρα μέσω ενδογενών παραγόντων. Το νέο βιβλίο του Νίκου Λυγερού δίνει έμφαση στο αόρατο που χαρακτηρίζει τη στρατηγική, αλλά και στο χρόνο που ερμηνεύεται ως χώρος της αντίστασης και της θυσίας σ’ ένα πολεμολογικό πλαίσιο.