Ακόμα και όσοι δεν ασχολούνται με γεωπολιτική και γεωστρατηγική, θεωρούν ότι είναι αυτονόητη η κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Ενώ, σε αυτούς τους τομείς πρέπει να είμαστε πάντα επιφυλακτικοί με τα αυτονόητα. Μπορούμε, βέβαια, να ισχυριστούμε ότι η κίνηση αντιπερισπασμού των ΗΠΑ με το πρόγραμμα πόλεμος των Άστρων εξασθένισε τον εξοπλισμό της Σοβιετικής Ένωσης, αναγκάζοντας την να φτάσει στα οικονομικά της όρια. Αυτό όμως δεν επαρκεί για να δώσουμε μια ολική απάντηση στο πρόβλημα της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης ούτε εξηγεί την τωρινή ανάκαμψη της Ρωσίας. Μπορεί η Σοβιετική Ένωση να έπεσε στην παγίδα αυτού του τεχνάσματος αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο εξοπλισμός δεν ήταν πλέον ικανοποιητικός. Δεν περίμενε τις ΗΠΑ για την ανακάλυψη της βόμβας υδρογόνου. Κανείς δεν μπορεί ν’ αμφισβητήσει την επιτυχία των S – 300, ειδικά τώρα που υπάρχουν και τα S – 400. Όσον αφορά στα αεροσκάφη Sukhoi, η εξέταση των ημερομηνιών κατασκευής και πώλησης είναι ενδεικτικές από μόνες τους. Su – 30 [1989 – 1996], Su – 33 [1985 – 1994], Su – 34 [1990 – 2007], Su – 35 [1988 – 1996] και το ίδιο ισχύει και για τα MIG. Μπορεί μερικοί αναλυτές να κατακρίνουν την τεχνολογία τους αλλά η επιλογή λυχνιών κενού και όχι τρανζίστορ εξασφαλίζει μεγαλύτερη ανθεκτικότητα ενάντια στα ηλεκτρονικά αντίμετρα και σε πυρηνικό περιβάλλον. Οι ρουκέτες που έχουν ταχύτητα Mach 3, είναι σοβιετικής κατασκευής. Γενικότερα, η αναδίπλωση της Ρωσίας βασίζεται στο σοβιετικό υπόβαθρο και στον στρατιωτικό εξοπλισμό, δίχως αυτό να μειώνει τη συμβολή του ενεργειακού συστήματος στον τομέα της γεωπολιτικής. Πρέπει, όμως, να εξετάσουμε και το καθαρά πολιτικό σκέλος της υπόθεσης για να κατανοήσουμε τα αίτια. Η κούρσα του εξοπλισμού μεταξύ ΗΠΑ και Σοβιετικής Ένωσης βασίστηκε για πολλά χρόνια στη θεωρία του πρώτου χτυπήματος, ενώ αυτή καταρρέει με μια ανάλυση της θεωρίας παιγνίων με μηδενικό άθροισμα. Όμως, όπως το δεύτερο χτύπημα είναι αναπόφευκτο, η διαμάχη κατέληξε στη Συνθήκη του 1972, η οποία είναι μια ειδική περίπτωση ισορροπίας του Nash. Ο κεντρικός παράγοντας όμως παραμένει το πολιτικό πλαίσιο. Κατά συνέπεια, οποιαδήποτε ανάλυση της κατάρρευσης της Σοβιετικής Ένωσης που δεν συμπεριλαμβάνει τη συμβολή και τις επιπτώσεις της Perestroika και της Glasnost, αναγκαστικά παραμένει ευάλωτη. Η πολιτική ανάλυση της υπόθεσης αναδεικνύει το υπόβαθρο των νοητικών σχημάτων που εξηγούν και την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης και την ανάκαμψη της Ρωσίας. Ο πυρήνας της κατάρρευσης είναι η κατάρρευση του κομουνιστικού συστήματος που δεν άντεξε το ίδιο του το βάρος, όταν υλοποιήθηκε πρακτικά. Όμως, όπως η κατανομή της οικονομίας ήταν ιδιαίτερα ανισόρροπη και αυτό φάνηκε όταν αφοπλίστηκαν τα κομμουνιστικά προσχήματα, η καταστροφή του πολιτικού πυρήνα δεν είχε τόσο καταστροφικές επιπτώσεις στις προεκτάσεις, οι οποίες λειτούργησαν de facto εκτός κομμουνιστικού πλαισίου, για ν’ αποτελέσουν έμπρακτα την αποτελεσματικότητα του όλου συστήματος. Με άλλα λόγια, αυτή η προσέγγιση αποδεικνύει ότι η έκφραση κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, αν και αυτονόητη, είναι λανθασμένη και κρύβει το αληθινό νοητικό σχήμα, το οποίο είναι η κατάρρευση του κομμουνιστικού συστήματος. Αυτή η μικρή διαφοροποίηση στο τομέα της γεωπολιτικής, εξηγεί και το παρελθόν και το μέλλον της αλλαγής φάσης, δηλαδή προσφέρει πιο ισχυρές ερμηνευτικές δυνατότητες του φαινομένου.