Οι τελευταίες έρευνες της ιταλικής εταιρείας “ΕΝΙ” μέσα στην αιγυπτιακή ΑΟΖ με την ανακάλυψη του υπεργιγαντιαίου κοιτάσματος Zohr, έδωσαν νέα και ισχυρή ώθηση στις προοπτικές ανακάλυψης νέων γιγαντιαίων στόχων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο (Εικ.1). Οι στόχοι αυτοί εντοπίζονται σε παλαιο-υψηλά ασβεστολίθων που καλύφθηκαν με άλατα της εποχής του Μεσσηνίου.

Οι παραπάνω προοπτικές έχουν ήδη συναρπάσει ένα μεγάλο αριθμό επιστημόνων, οι οποίοι έχουν αρχίσει να αναθεωρούν παλαιότερα γεωλογικά μοντέλα της ανώτερης Μειοκαινικής περιόδου στην Μεσογείο. Η περίοδος αυτή που έγινε πριν περίπου 5.000.000 χρόνια, αφορά την λεγόμενη κρίση αλμυρότητας του Μεσσηνίου, κατά την οποία, υπό την πίεση της Αφρικανικής πλάκας, το στενό του Γιβραλτάρ έκλεισε και η Μεσόγειος θάλασσα εξατμίστηκε. Το γεγονός αυτό οδήγησε σε μία εκτεταμένη περιβαλλοντολογική καταστροφή, με εναποθέσεις αλάτων το πάχος των οποίων ξεπερνά συχνά τα 2.000 μέτρα. Τα άλατα αυτά καλύφθησαν στη συνέχεια από νεώτερα ιζήματα. Η ανωτέρω διαδικασία εναπόθεσης αλάτων και ιζημάτων προκάλεσε επιστημονικές διαμάχες που διήρκεσαν 35 χρόνια περίπου. Οι γεωφυσικές καταγραφές και τα δείγματα γεωτρήσεων της Μεσογείου (πρόγραμμα ODP κ.λπ.) οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η ποσότητα αλάτων που υπάρχει στην Μεσόγειο ανταποκρίνεται στην εξάτμιση του περιεχομένου της επί 8 φορές. Αυτό οδήγησε τους επιστήμονες στο συμπέρασμα ότι κατά την διάρκεια της κρίσης αλμυρότητας του Μεσσηνίου, υπήρξε ωκεάνια, κατά περιόδους, προσφορά ύδατος προς την Μεσόγειο. Ως εκ τούτου επί μεγάλα χρονικά διαστήματα στη Μεσόγειο φαίνεται ότι κατά την διάρκεια της εξάτμισης διατηρήθηκαν παλαιο-λιμνοθάλασσες τόσο στα βαθύτερα σημεία της όσο και σε ορισμένα οροπέδιά της (βλ. Εικ.2).
Η ύπαρξη παλαιο-υψηλών συγκροτημάτων ασβεστολίθων στις ακτές των παράνω παλαιο-λιμνοθαλασσών οδήγησε όπως ανέφερε η εταιρεία ΕΝΙ, στην δημιουργία ταμιευτήρων Υφάλων (Reefs) οι οποίοι στη συνέχεια φιλοξένησαν το βιογενές φυσικό αέριο που παρήχθηκε από τις τεράστιες ποσότητες οργανικής ύλης που είχαν συσσωρευτεί μέσα στις λιμνοθάλασσες. Όλα αυτά συνέβησαν πριν και κατά τη διάρκεια της επικάλυψης των εν λόγω ύφαλων από τα αδιάβροχα στρώματα αλάτων. Μετά τις δύο γεωτρήσεις της ΕΝΙ στο Κοίτασμα Ζohr, εντοπίστηκαν στην Κύπρο και Νότια της Κρήτης θέσεις παλαιολιμνών όπου γεωφυσικές έρευνες δείχνουν την ύπαρξη τουλάχιστον 10 και πλέον στόχων κοιτασμάτων τύπου Zohr.

Με βάση τα παραπάνω θεωρούμε ότι οι νέοι ορίζοντες που ανοίγονται στην έρευνα κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Κύπρο και Νότια της Κρήτης είναι εξαιρετικά ευοίωνοι. Απομένει οι κυβερνήσεις των δύο χωρών να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή στις προοπτικές αυτές και να προσελκύσουν το συντομότερο δυνατόν τις απαραίτητες επενδύσεις έρευνας και παραγωγής υδρογονανθράκων, διότι είναι θέμα υψηλής στρατηγικής.