2264 - Ποινικοποίηση και ανθρώπινα δικαιώματα
N. Lygeros
Το γενικό θέμα της αναγνώρισης μιας γενοκτονίας εμπλουτίζει τον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο λόγος είναι απλός. Η έννοια της γενοκτονίας είναι νομολογικά αφαιρετική. Αυτό σημαίνει ότι ενώ η απλοϊκή προσέγγιση της γενοκτονίας είναι αυτονόητη, σπάνια γνωρίζουμε τα κριτήρια σε διεθνές επίπεδο. Από μόνος του αυτός ο λόγος δημιουργεί προβλήματα κατανόησης εκ μέρους των μη ειδικών που γενικεύουν αυθαίρετα το πλαίσιο ή το απομονώνουν για να λειτουργεί με τα προσωπικά τους κριτήρια. Η αναγνώριση της γενοκτονίας δεν είναι ένας στόχος από μόνος του. Ανήκει σε μια πολύπλοκη και περίπλοκη νομική διαδικασία διόρθωσης. Είναι λοιπόν μόνο και μόνο το πρώτο στάδιο μιας στρατηγικής που λειτουργεί υπέρ του θύματος και εναντίον του δήμιου διότι η γενοκτονία είναι ένα έγκλημα εναντίον της ανθρωπότητας. Κατά συνέπεια, το θύμα είναι η ίδια η ανθρωπότητα ακόμα και αν αυτό εκφράζεται μόνο από μια μερίδα του πληθυσμού της. Δυστυχώς, αυτό το γενικό νοητικό σχήμα δεν είναι και δεν γίνεται κατανοητό σε όλους. Επιπλέον ο καθένας μας έχουμε φυλετικά αντανακλαστικά που μας εμποδίζουν να δούμε όλη τη δομή μιας διαδικασίας που ενσωματώνει την αναγνώριση και την ποινικοποίηση. Η δεύτερη είναι η φυσιολογική νομική συνέχεια της αναγνώρισης και δεν αποτελεί μια εξαίρεση στα νομολογικά δεδομένα. Όπως είναι πιο ισχυρή εφόσον βασίζεται στην αναγνώριση, μιντιολογικά προκαλεί περισσότερες αντιδράσεις. Όμως αυτές οι αντιδράσεις είναι προσχήματα. Δημιουργούνται δήθεν για να προστατέψουν την ελευθερία έκφρασης, όμως στην ουσία καταπατούν τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Και αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά οι ειδικοί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διότι το χρησιμοποιούν και έντεχνα μάλιστα οι φανατικοί της λήθης που δεν αναγνωρίζουν καν την έννοια της γενοκτονίας. Το επιχείρημά τους είναι απλοϊκό. Μπορεί να υπάρχει νόμος για την αναγνώριση της γενοκτονίας, αλλά αφού δεν υπάρχει νόμος που ποινικοποιεί το αδίκημα της μη αναγνώρισης, μπορούν άνετα να επιτίθενται στους ανθρώπους που διεκδικούν την αναγνώριση. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο δίνεται μια μάχη της ειρήνης όπου οι αδιάφοροι δεν βοηθούν τα θύματα. Τα ιδεολογικά τους αντανακλαστικά βάζουν εμπόδια σε όλη τη διαδικασία. Στην Ελλάδα, το θέμα της αναγνώρισης της γενοκτονίας των Ποντίων είναι ακόμα στις αρχές του και μπορούμε να φανταστούμε από τώρα τα προβλήματα που θα προκαλέσει η ποινικοποίηση όταν φτάσουμε σε αυτό το στάδιο. Οι γνώσεις μας στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι ελάχιστες και για αυτόν τον λόγο δεν χρησιμοποιούμε αποτελεσματικά το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και δεν έχουμε κάνει ακόμα μαζικές προσφυγές. Όμως όταν θα έρθει αυτή η ώρα, θα πρέπει να έχουμε σκεφτεί από πριν τη στάση μας για τις άλλες γενοκτονίες. Διότι η τακτική της τουρκικής προπαγάνδας είναι απλή. Θα χτυπήσει κάθε αδύναμο σημείο της στρατηγικής μας. Κατά συνέπεια, πρέπει να ενεργοποιήσουμε ένα συμμαχικό πλαίσιο που θα αφοπλίζει εξ αρχής αυτήν την τακτική και αυτό γίνεται μόνο με έναν τρόπο.