Όσο ισχυρό και να είναι ένα κάστρο δεν μπορεί να είναι μόνο του, αλλιώς αποτελεί εκ φύσης ένα στρατηγικό στόχο. Πρέπει λοιπόν να έχει οργανωθεί ένα πλέγμα υποστήριξης που ενισχύει την ανθεκτικότητα την ώρα των επιθέσεων. Αυτό το νοητικό σχήμα εκλαμβάνεται συνήθως ως ένα συμμαχικό πλαίσιο, αλλά είναι εντελώς διαφορετική έννοια. Το συμμαχικό πλαίσιο βρίσκεται εκτός δομής, ενώ το πλέγμα υποστήριξης είναι μία υπερδομή κι είναι το αποτέλεσμα μιας εσωτερικής πράξης. Αυτό σημαίνει ότι σε εθνικό επίπεδο δεν πρέπει ν’ αναζητούμε μόνο και μόνο εξωτερικές συμμαχίες γιατί και αυτές έχουν τα όρια τους ειδικά σε πολεμική φάση γιατί δεν είναι όλες διαχρονικές. Για την Ελλάδα χρειάζεται μια υπερδομή και σε πρακτικό και σε θεωρητικό πεδίο για να υπάρχει ο Ελληνισμός. Κι εδώ βλέπουμε και το θέμα της προηγούμενης διαφοράς που υλοποιείται με τις έννοιες του Ελληνισμού και των Φιλελλήνων. Πρέπει να σκεφτούμε ορθολογικά ότι οι Φιλέλληνες δεν θα υπήρχαν χωρίς Ελληνισμό. Ενώ αυτός μπορεί να υπάρχει από μόνος του και να προστατεύει όντως την Ελλάδα. Σε πρακτικό επίπεδο τι σημαίνει όμως. Είναι μόνο η γλώσσα και η ελευθερία. Υπάρχει Ελληνισμός δίχως στρατηγική; Δίχως θάλασσα; Δίχως νοημοσύνη; Όχι βέβαια, διότι όλα του είναι απαραίτητα. Αυτό σημαίνει όμως ότι πρέπει να διαθέτει μία πηγή ενέργειας. Αυτή είναι τόσο βασική όσο είναι το νερό στο κάστρο. Γιατί τα όπλα είναι ωραία, αλλά το να τα κοιτάζεις χωρίς νερό. Έτσι η ενέργεια είναι ένα προαπαιτούμενο, ένα θεμελιακό στοιχείο της υπερδομής. Διότι και η αντίσταση πρέπει να είναι ανθεκτική, για να είναι αποτελεσματική σε βάθος χρόνου. Βλέπουμε λοιπόν ότι η μεγάλη εικόνα εμπεριέχει ένα δίκτυο το οποίο δεν βασίζεται μόνο σε επαφές, όπως είναι της μόδας στις κοινωνίες, αλλά στις σχέσεις, όπως το θέλει η Ανθρωπότητα. Μόνο με αυτά τα στοιχεία μπορεί να υπάρξει πολιτισμός, αλλιώς καταρρέει μόλις εμφανίζεται. Διότι πολύ απλά ο πολιτισμός δεν είναι μόδα, αλλά τρόπος σκέψης που έχει πάχος χρόνου. Η πολιορκητική μας μαθαίνει ότι μία καστρική δομή έχει νόημα μόνο αν αντέχει. Κι είναι ένα πρόβλημα που εμφανίζεται στα λιμάνια. Αρκεί να προσέξουμε ποια από αυτά ήταν ικανά να υποστούν μια πολιορκία και να τα βγάλουν πέρα λόγω της ανθεκτικότητας της υπερδομής τους. Μόνο τα λιμάνια που ξεπέρασαν και πολιορκίες είναι υπερδομές με την έννοια της πολιορκητικής, αλλιώς πρόκειται μόνο και μόνο για μαρίνες.