20853 - Λανθασμένα Μοντέλα
Ν. Λυγερός
Όταν χρησιμοποιείς συνεχώς τα παραδείγματα της Αργεντινής και της Βενεζουέλας, θεωρείς ότι κανένας δεν τα ξέρει και δεν τα έχει μελετήσει. Η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική, γιατί και στις δύο περιπτώσεις έχουμε δει με ή χωρίς πετρέλαιο, ότι το πιο σημαντικό είναι η διαχείριση και δεν ήταν επαρκές κάθε φορά. Έχει λοιπόν κάποιο νόημα να συνεχίζεις να τα προωθείς; Υπάρχει μεθοδολογικός λόγος; Ή απλώς βασίζεσαι στην άγνοια των περισσοτέρων; Είμαστε στην Ευρώπη όχι επειδή ενταχθήκαμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ευρωζώνη αλλά επειδή ήμασταν στην Ευρώπη πριν από πολλούς άλλους. Δεν είναι θέμα ιδεολογίας, αλλά απλού πραγματισμού. Στον τομέα των υδρογονανθράκων τα μοντέλα της Ολλανδίας και της Νορβηγίας είναι πολύ απλά και πιο ισχυρά και και πιο ανθεκτικά σε βάθος χρόνου. Πρέπει όμως και αυτά να μελετηθούν πολύ προσεκτικά, για να μην δίνουν λάθος εντυπώσεις. Παραδείγματος χάρη, η Νορβηγία δεν έκανε αμέσως ένα ταμείο γενεών. Αντιθέτως έκανε επενδύσεις και με τα κέρδη της έκανε επανεπενδύσεις, για να εξασφαλίσει την ύπαρξη ενός τέτοιου ταμείου στη συνέχεια μόνο. Κατά συνέπεια θα ήταν προτιμότερο πρώτον να μελετάμε όντως τα μοντέλα, όχι για να είναι μόνο μαθήματα πανεπιστημίου ή case studies σε ερευνητικά κέντρα, αλλά όντως υλοποιήσιμα, δεύτερον να μην θεωρούμε ότι ένα καλό μοντέλο μεταφέρεται ως δομή σε άλλο χώρο χωρίς δυσκολίες στην εφαρμογή του. Τίποτα δεν είναι αυτονόητο. Τρίτον πρέπει να σταματήσουμε να βλέπουμε τα πάντα μόνο και μόνο μέσω της οικονομίας, όποια και να είναι η σχολή, και τις πολιτικές, όποια και να είναι η ιδεολογία, δίχως ν’ αξιοποιούμε τη στρατηγική και την ενέργεια.