1502 - Η κυπριακή σφήνα
Ν. Λυγερός
Όπως ήταν αναμενόμενο η συμπεριφορά της Τουρκίας δεν άλλαξε. Η πρόσφατη παρέμβασή της όσον αφορά στο FIR Λευκωσίας είναι ενδεικτική. Αν και έχει σχέση με ένα τυπικό όργανο, η Τουρκία θέτει το θέμα πολιτικά. To ίδιο επιχειρεί και με τις επαφές μεταξύ NATO και Ευρωπαϊκής Ένωσης προβάλλοντας το επιχείρημα του στρατιωτικού μυστικού. Αυτές οι κινήσεις που παρουσιάζονται επιφανειακά ως αρνητικές για την πλευρά μας είναι στην πραγματικότητα κινήσεις που αποδεικνύουν την τουρκική ενόχληση ως προς την κυπριακή σφήνα στο σύστημά της. Όλη η δυσκολία που αντιμετωπίζει η Τουρκία προέρχεται από την ευρωπαϊκή οντότητα της Κύπρου. Ως πλήρες κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Κύπρος λειτουργεί ως σφήνα και κλειδί για την τουρκική τακτική. Όπως ανήκει σ’ ένα δυναμικό και δικτυωτό πλαίσιο, η έμμεση παρουσία της γίνεται πιο έντονη στον κύκλο των επαφών της Τουρκίας. Συνεπώς η τελευταία αναγκάζεται να κάνει μη επιτρεπόμενες κινήσεις για τη διεθνή κοινότητα. Άρα αντί να δούμε εξελίξεις της συμπεριφοράς της, παρατηρούμε μια ενίσχυση των στρατιωτικών της στόχων δίχως όμως να μπορεί να τους υλοποίησει. Έχει την πίεση των ευρωπαϊκών δεδομένων και αναγκάζεται να κάνει κινήσεις που καθυστερούν αναπόφευκτες διαδικασίες. Είναι το ίδιο νοητικό σχήμα που υπήρξε και με την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Παρ’ όλες τις προσπάθειές της, το αποτέλεσμα δεν άλλαξε και αυτό προέρχεται από τις πολυκλαδικές σχέσεις που λειτουργούν στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και που δεν επηρεάζονται με τον ίδιο παραδοσιακό τρόπο. Το κυπριακό, ακόμα και μικρό για τα τουρκικά κριτήρια, δεν είναι πια τοπικό για να δέχεται μονόπλευρες επιρροές. Τώρα η Κύπρος μπορεί να δικτυωθεί μ’ έναν πολυπλευρικό τρόπο για να μην είναι πια τόσο ευάλωτη στις επιθέσεις που αφορούν το διεθνές επίπεδο. Το ευρωπαϊκό πλαίσιο αποδεικνύεται ότι είναι αποτελεσματικό και ότι αλλάζει ριζικά τα γεωστρατηγικά δεδομένα. Επιπλέον αυτή η θέση της επηρεάζει και άλλους θεσμούς στους οποίους δεν ανήκει καν όπως είναι και το ΝΑΤΟ. Η θέση της Τουρκίας γίνεται όλο και πιο δύσκολη διότι δεν μπορεί να απομονώσει πια την Κύπρο και να την πιέζει ελεύθερα δίχως καμμιά επίπτωση στον διπλωματικό τομέα. Έτσι η Κύπρος από μια χώρα υπό κατοχή μπορεί πλέον να μετατραπεί σε μια χώρα αντίστασης έως να γίνει μια χώρα ελευθερίας. Πριν γίνει όμως αυτό πρέπει να ξεπεράσουμε δυσκολίες που δεν προέρχονται μόνο από τις εξωτερικές κινήσεις μα και από τις εσωτερικές. Το ευρωπαϊκό πλαίσιο αντιπροσωπεύει κάτι το θετικό, μόνο που πρέπει να αξιοποιηθεί αποτελεσματικά. Συνεπώς το εθνικό πρόβλημα πρέπει να είναι η αξιολογία της πολιτικής μας. Διότι δεν είναι μόνο ένας παράγοντας ενός σχεδίου ανάπτυξης. Είναι το θέμα που καθορίζει όλο το πλαίσιο των στρατηγικών μας κινήσεων. Δεν πρέπει λοιπόν να επιτρέπουμε σε άλλους την εκμετάλλευση του προσχήματος της δυσκολίας της αντιμετώπισης του προβλήματος. Πρέπει ν’ ασχοληθούμε με αυτό το πρόβλημα όχι γιατί είναι δύσκολο ή εύκολο αλλά διότι είναι αναγκαίο να λυθεί. Το χρωστάμε στα παιδιά μας. Κατά συνέπεια πρέπει ν’ αξιολογούμε τις κινήσεις των άλλων με αυτόν τον σκοπό.