Οι ανατολικές μανούβρες συνεχίζονται ενώ η Τουρκία θα έπρεπε να έχει ήδη ένα ευρωπαϊκό ύφος. Μόνο που δεν μπορεί. Τα αντανακλαστικά του παρελθόντος της το απαγορεύουν κατηγορηματικά. Το πρόσφατο παράδειγμα της μονομερούς δήλωσης περί μη αναγνώρισης της Κύπρου είναι ενδεικτικό της όλης στάσης της Τουρκίας. Είχε υποσχεθεί να υπογράψει το Πρωτόκολλο Επέκτασης της Τελωνειακής Ένωσης και το έκανε, όμως με τον τρόπο της! Δηλαδή ακυρώνοντάς το με το πρόσθετο κείμενό της. Η Ευρωπαϊκή Ένωση της απάντησε μετά από μακρόχρονες διαβουλεύσεις μ’ έναν ξεκάθαρο τρόπο. Το κείμενο της Τουρκίας δεν στέκει νομικά. Και βέβαια αυτή η κίνηση ενόχλησε το βαθύ κράτος αλλά και την τουρκική διπλωματία. Συνεπώς η Τουρκία αποφάσισε να επικυρώσει στην τουρκική εθνοσυνέλευση το Πρωτόκολλο μαζί με τη μονομερή δήλωση. Πράγμα το οποίο είναι εντελώς παράνομο για τα ευρωπαϊκά δεδομένα.

Η Τουρκία δεν έχει καταλάβει ακόμα τι εστί Ευρωπαϊκή Ένωση και συνεχίζει τις παραδοσιακές της μανούβρες. Προσπαθεί να κινηθεί εσωτερικά με τον βέλτιστο τρόπο δίχως να συνειδητοποιεί ότι αυτός δεν είναι συμβατός με την εξωτερική της πολιτική. Το κείμενο που θέλει να επικυρώσει δεν είναι το ίδιο νομικά. Άρα η όλη προσπάθεια αντικρούει το ευρωπαϊκό πνεύμα. Το πρόβλημα όμως για την ανατολική υποψηφιότητα είναι ότι σιγά-σιγά όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης βλέπουν ποιο είναι το πραγματικό πλαίσιο διαπραγμάτευσης και τι σημαίνει Τουρκία. Επιπλέον το πρόβλημα της Τουρκίας είναι πολύ πιο σοβαρό απ’ ό,τι προσπαθεί να δείξει η ίδια. Διότι δεν μπορεί να αναφέρεται πια μόνο και μόνο στα κριτήρια του Helsinki . Η Ευρωπαϊκή Ένωση από το 2004 αποτελείται από 25 κράτη-μέλη, θέλει δεν θέλει. Κατά συνέπεια τα κριτήρια είναι πλέον περισσότερα. Βέβαια η Τουρκία είναι παγιδευμένη διότι δεν έχει εσωτερικά περιθώρια για να κινηθεί. Το βαθύ κράτος προστατεύει την έννοια της Τουρκίας και ο πληθυσμός που δεν γνωρίζει τα ευρωπαϊκά δεδομένα δεν είναι έτοιμος να αλλάξει.

Η αντιδήλωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να είναι φαινομενικά τυπική. Στρατηγικά όμως είναι μία καλή κίνηση εφόσον ενοχλεί τον αντίπαλο. Παραμένοντας στο διπλωματικό πλαίσιο δίχως καμμιά ιστορική αναφορά, η Ευρωπαϊκή Ένωση κατάφερε περισσότερα από κάθε κλασική κίνηση. Δεν υπήρξε ανάμειξη άμεση με το Κυπριακό κι όμως μέσω του ευρωπαϊκού πλαισίου, το Κυπριακό προχώρησε de facto . Η αλλαγή φάσης ενεργοποίησε νέες δυνατότητες. Το παίγνιο δεν αφορά πια μόνο και μόνο δύο παίκτες. Και η Τουρκία δεν έχει την εμπειρία πραγματικών διπλωματικών σχέσεων. Αυτός είναι ο λόγος που συμπεριφέρεται τόσο άτσαλα όταν πρόκειται να αντιμετωπίσει το ευρωπαϊκό ύφος. Δεν διαθέτει το ευρωπαϊκό πνεύμα και κάθε κίνησή της το αποδεικνύει. Οι σχέσεις της με τις γειτονικές της χώρες βασίζονται μόνο πάνω στη βαρβαρότητά της. Τώρα αυτή η πίεση που δέχεται, και δεν μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά, προκαλεί εσωτερικές διαταραχές. Και η Τουρκία εισχωρεί στη φάση του κόστους.