Η τεχνολογία είναι εκ φύσης ανθρώπινη με όλη τη σημασία της έννοιας. Μόνο που σχεδόν όλοι οι χρήστες της το ξεχνούν και τη θεωρούν ως σύμβολο που αντικρούει την έννοια του ανθρώπου. Το ερώτημα δεν είναι αν αυτό αληθεύει αλλά γιατί υπάρχει αυτό το συναίσθημα. Με άλλα λόγια μήπως αληθεύει αλλά η εξήγηση είναι κάθετα διαφορετική από τη συμβατική;

Μεταξύ της τεχνολογίας και του ανθρώπου υπάρχει η σημαντική έννοια της δημιουργίας. Η δημιουργία επιτρέπει την ύπαρξη του έργου και το έργο καθορίζει το ον. Συνεπώς η δημιουργία είναι στενά συνδεδεμένη και με τον άνθρωπο ως ον-δημιουργός και με την τεχνολογία ως έργο-δημιουργικό. Η δημιουργία είναι το κοινό πλαίσιο των δύο εννοιών. Αν και αυτή η διευκρίνιση είναι φαινομενικά κοινότοπη, στην πραγματικότητα αποτελεί μια καινοτομία και μάλιστα τρομερή για τον καθορισμό της έννοιας του ανθρώπου. Διότι ο άνθρωπος μέσω της δημιουργίας του είναι αναπόφευκτα δημιουργός. Κατά συνέπεια ο απλός χρήστης που δεν έχει δημιουργήσει την τεχνολογία που χρησιμοποιεί, δεν την αντιμετωπίζει με το κριτήριο της δημιουργίας και επομένως ως άνθρωπος αλλά ως άτομο το οποίο επιβιώνει μέσα σε ένα κοινωνικό πλαίσιο που δεν ελέγχει και που του προσφέρει εργαλεία που δεν γνωρίζει αλλά που καταναλώνει. Άρα υπάρχει όντως ένα πρόβλημα αντιμετώπισης της τεχνολογίας το οποίο όμως δεν προέρχεται από την ίδια. Στην ουσία είναι το άτομο, που θεωρεί ότι αντιπροσωπεύει την ανθρώπινη οντότητα, που δημιουργεί το πρόβλημα.

Η αλλαγή φάσης στο γνωστικό επίπεδο προέρχεται από την κατανόηση της επινόησης της τεχνολογίας. Όπως η τεχνολογία είναι εκ φύσης ανθρώπινη, δεν υπάρχει εννοιολογική αντιπαράθεση. Με αυτήν τη βάση, είναι πια φυσιολογικό να συνεχίσει την εξέλιξή της μέσα σε ένα ανθρώπινο πλαίσιο και όχι μόνο. Όντως η εξέλιξη της τεχνολογίας δεν έχει νόημα από μόνη της εφόσον έχει επινοηθεί από τον άνθρωπο. Συνδυάζεται λοιπόν και με την εξέλιξη του ανθρώπου που δεν είναι ένα στατικό ον. Η ανθρώπινη τεχνολογία είναι μια ολόκληρη νοοσφαίρα μέσα στην οποία εξελίσσονται οι δύο έννοιες ως ένα ασυμμετρικό ζευγάρι που λειτουργεί με τη βάση του νοητικού σχήματος «δάσκαλος-μαθητής» με την έννοια που ορίσαμε σ’ ένα προηγούμενο άρθρο. Το ζευγάρι που βασίζεται σε μια διπλή επιλογή είναι εκ φύσης συμβατό και συνεχίζει να υπάρχει μόνο με την προϋπόθεση της ελευθερίας αυτής της διπλής επιλογής.

Τελικά είναι πιο αποτελεσματικό να θεωρήσουμε την ύπαρξη της ανθρώπινης τεχνολογίας μέσω των εννοιών της δημιουργίας και της ελευθερίας, οι οποίες με την αφαιρετικότητά τους μπορούν ν’ αντέξουν τη γενίκευση της δυναμικής έννοιας του ανθρώπου και της τεχνολογίας δίχως να υπάρχει η ανάγκη μιας εξηγητικής δικαιολογίας a posteriori.