Έχουμε την τάση να μιλούμε για τους άλλους από αναλύσεις ξένων, υπάρχουν όμως κείμενα που είναι καθοριστικά από μόνα τους. Δεν έχουν ανάγκη από μια εξειδικευμένη ερμηνεία. Για τους ειδικούς της γενοκτονίας των Αρμενίων υπάρχουν πολλά, σπάνια όμως εμφανίζονται στις εφημερίδες. Το επόμενο απόσπασμα είναι γραμμένο από τον Δρ Μεχμέτ Ρεσίτ, διοικητή του Ντιγιαρμπακίρ.

«Υπάρχουν δύο ενδεχόμενα. Ή θα καθαρίσουν τους Τούρκους, ή οι Τουρκοι θα τους καθαρίσουν. Δεν μπορούσα να μείνω αναποφάσιστος μπροστά σ’ αυτές τις δύο εναλλακτικές λύσεις. Η τουρκικότητά μου ήταν πιο ισχυρή από την ιατρική μου ιδιότητα. Είπα μέσα μου: αντί να μας εξολοθρεύσουν αυτοί, οφείλουμε να τους εξολοθρεύσουμε εμείς. […] Αν η ιστορία με κατακρίνει, θα το δεχτώ. Αλλά μου είναι αδιάφορο τι γράφουν ή τι θα γράψουν τα άλλα έθνη για μένα.»

Με αυτές τις λίγες και απλές φράσεις ο συγγραφέας εξηγεί τη γενοκτονία 1.500.000 Αρμενίων. Κανείς δεν μπορεί να πει ότι είναι ξένος, εφόσον είναι Τούρκος. Κανείς δεν μπορεί να πει ότι είναι αγράμματος, εφόσον είναι ιατρός. Κανείς δεν μπορεί να πει ότι δεν είναι γνώστης του θέματος, εφόσον είναι διοικητής. Στην ουσία δεν υπάρχει καμμιά δικαιολογία. Επιπλέον το θέμα και το πρόβλημα της αναγνώρισης της γενοκτονίας των Αρμενίων αποδεικνύει πώς το αντιμετωπίζουν οι Τούρκοι. Ακόμα και αν η γενοκτονία έχει αναγνωριστεί από δεκάδες κράτη και από θεσμούς σε διεθνές επίπεδο, οι Τούρκοι επιμένουν πως δεν είναι γενοκτονία και ότι πρέπει να εξετάσουμε τα οθωμανικά αρχεία, μα αυτό γίνεται ήδη. Η ιστορία κατακρίνει αυτό το έγκλημα εναντίον της ανθρωπότητας όμως οι Τούρκοι δεν το αποδέχονται και παραμένουν αδιάλλακτοι. Δεν αλλάζουν τη θέση τους διότι η κατηγορία δεν τους φοβίζει. Και ο λόγος είναι απλός. Διότι δεν υπάρχει καταδίκη.

Το παράδειγμα της γενοκτονίας των Αρμενίων δεν είναι μόνο ενδεικτικό για τη γενοκτονία των Ποντίων αλλά και για τους Κύπριους. Η εισβολή και η κατοχή μπορεί να κατηγορούνται αλλά δεν έχουν καταδικαστεί. Και γι’ αυτόν τον λόγο το κυπριακό παρέμεινε χωρίς καμμιά εξέλιξη για δεκάδες χρόνια. Ενώ με τις προσφυγές η καταδίκη υπάρχει και με αυτήν το κόστος της απανθρωπιάς. Η δραματική εξέλιξη του κυπριακού τα τελευταία χρόνια οφείλεται κατά κύριο λόγο στις προσφυγές των Κυπρίων. Μόνο αυτές κατάφεραν να μετατρέψουν την κατηγορία σε καταδίκη. Τώρα πια οι Τούρκοι δεν πρέπει να κοιτάζουν μόνο το αιώνιο παρόν τους που καθόριζε τα πάντα. Τώρα πρέπει να προσέξουν και το παρελθόν τους διότι αποφασίζει για το μέλλον τους. Μέσω των προσφυγών και της έννοιας της καταδίκης, η απανθρωπιά έχει πια ένα κόστος. Η οικονομία λειτουργεί ως δυναμική της ηθικής και αυτό φοβούνται τώρα.