1325 - Ευρωαυστριακή στρατηγική
Ν. Λυγερός
Η θέση της Αυστρίας όσον αφορά στο ανατολικό ζήτημα είναι ξεκάθαρη για τους ειδικούς. Και θα ’πρεπε η Κύπρος και η Ελλάδα να την ενισχύουν έτσι ώστε να υπάρξει μια αποτελεσματική εξέλιξη στα εθνικά τους προβλήματα. Η παράδοση και η ιστορία της Αυστρίας όπως το αναλύσαμε σ’ ένα προηγούμενο άρθρο είναι όχι μόνο ενδεικτικές της αυστριακής πολιτικής αλλά και των νοητικών σχημάτων που την καθορίζουν. Εξηγούν επιπλέον την ιδιαίτερη ευαισθησία της σχετικά με το ανατολικό ζήτημα. Από τότε που εντάχθηκε η Αυστρία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η θέση της γίνεται όλο και πιο ευρωπαϊκή με την πολιτική και ηθική έννοια. Συνεπώς οι ιδέες της περιστρέφονται γύρω από την ηπειρωτική ιδεολογία που εκτιμά ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να είναι δυναμική μέσα σε ένα πλαίσιο όπου η κοινή τομή των πολιτικών των κρατών μελών είναι όσο το δυνατόν μεγαλύτερη. Και η πρόσφατη θετική απόφαση της Αυστρίας σε σχέση με το Ευρωσύνταγμα ενισχύει αυτήν την άποψη. Παρεπιπτόντως η Αυστρία θα έχει την επόμενη προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα είναι πολύ σημαντική η επιρροή της σε θέματα που μας αφορούν άμεσα.
Ιστορικά η Αυστρία βρίσκεται σε πολύ κοντινή απόσταση με τη Γερμανία. Και το ίδιο ισχύει και για το γλωσσικό πεδίο. Αυτό σημαίνει ότι οι εξωτερικές πολιτικές των δύο κρατών είναι φυσιολογικά συντονισμένες. Κατά συνέπεια είναι αναμενόμενο να υπάρξει μία πιο δυναμική ανάμειξη της Αυστρίας σε σχέση με το ανατολικό ζήτημα. Δεν μπορεί η Αυστρία να μην τοποθετηθεί πάνω σε αυτό το πρόβλημα εφόσον ο ίδιος ο λαός της είναι άμεσα ενδιαφερόμενος. Κι όπως όλα τα δημοκρατικά κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Αυστρία επιθυμεί μια ενίσχυση της ρήτρας διαπραγματεύσεων ανοικτού τέλους μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας αλλά και μια ειδική προνομιούχο σχέση. Σε καμμιά περίπτωση δεν προβλέπει ούτε επιδιώκει το θέμα του πλήρους μέλους διότι θεωρεί και πολύ σωστά μάλιστα ότι με τις τωρινές συνθήκες η Τουρκία δεν πληροί τα απαραίτητα κριτήρια για την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση ούτε τα οικονομικά που είναι τα αρχικά, ούτε τα κοινωνικά που απαιτούν σοβαρές τροποποιήσεις, ούτε τα πολιτικά που δεν συμπίπτουν με τα ευρωπαΙκά συμφέροντα και ούτε τα ανθρώπινα εφόσον ο τομέας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία είναι από τους χειρότερους στον κόσμο όπως το αποδεικνύουν τα δεδομένα.
Είναι λοιπόν λογικό που τάχθηκε ο αυστριακός υπουργός οικονομικών υπέρ της «αναβολής» της έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων για το ανατολικό ζήτημα. Όμως αυτή η κίνηση δεν πρόκειται να είναι η τελευταία εκ μέρους της Αυστρίας. Συνεπώς θα ήταν εύλογο ειδικά για την Κύπρο που βιώνει μια παράνομη κατοχή και που γνωρίζει το θέμα της αναγνώρισης σε σχέση με το πρωτόκολλο, να υπάρξει ένας αποτελεσματικότερος συντονισμός ειδικά για αυτό το πρόβλημα που παίζει ένα σημαντικότατο ρόλο ακόμα και έμμεσο για την επίλυση του κυπριακού αλλά και γενικότερα για την περιοχή του Αιγαίου. Πρέπει λοιπόν να ενισχύσουμε ενεργητικά την ευρωαυστριακή στρατηγική.