1248 - Τα παράδοξα της μη προσφυγικής αντίληψης
Ν. Λυγερός
Ένα από τα γενικά προβλήματα που προκαλεί η ύπαρξη των προσφύγων είναι το οικονομικό. Πολλοί από τους δικούς μας σε σχέση με τους πρόσφυγες θεωρούν ότι υπήρξαν και υπάρχουν πολλές αδικίες εναντίον των ντόπιων. Μερικοί άλλοι ακόμα θεωρούν ότι οι πρόσφυγες βρέθηκαν σε μέρη όπου τους υποδέχθηκαν φιλικά διότι δεν υπήρχε η έννοια της ιδιοκτησίας. Όμως όταν εξετάζουμε την ιστορία και τα έγγραφα που μας άφησε, ανακαλύπτουμε ότι αυτή η αντίληψη περιέχει παράδοξα. Ας εξετάσουμε λοιπόν μερικά δεδομένα τουλάχιστον όσον αφορά στην περιουσία των Τούρκων μεταναστών όπως τους αποκαλεί η συνθήκη Λωζάνης.
• Ένα μεγάλο μέρος από την εγκαταληφθείσα περιουσία των Τούρκων
μεταναστών δεν κατέληξε ολοκληρωτικά στους νόμιμους δικαιούχους, τους ανταλλάξιμους Έλληνες μετανάστες -ιδίως στα αστικά κέντρα όπου είχε και μεγαλύτερη αξία.
• Συνεδρίαση της Βουλής (29 Μαϊου 1925)
* «Όσον αφορά το ζήτημα των τουρκικών κτημάτων ούτε το 20% δεν
κατέχονταν μέχρις ώρας από τους πρόσφυγες» Βουλευτής Θράκης Μανουηλίδης.
* « 40 ή 50 χιλιάδες στρέμματα ανταλλάξιμης περιουσίας δόθηκαν σε μη
πρόσφυγες, δημιουργώντας μεγαλοϊδιοκτήτες» Βουλευτής Σερρών Λαζαρίδης.
• Βιβλίο : Πρόσφυγες εξ ανταλλαγής και ανταλλάξιμος περιουσία
του Λαυρεντίδη.
* Χαρίστηκαν κτήματα της ανταλλάξιμης περιουσίας στην Εκπαιδευτική
Επιτροπή Ζωσιμάδων, στην εφοροεπιτροπεία των Αγαθοεργών καταστημάτων
Ιωαννίνων, στην Παιδαγωγική Ακαδημία, στο Εθνικό Στάδιο Ζωσιμάδων και
ολόκληρο το μέγαρο της Εθνικής Τράπεζας (που ήταν ανταλλάξιμο) στη
Ζωσιμαία βιβλιοθήκη.
* Στην περιοχή Σερρών δόθηκαν μεγάλα ανταλλάξιμα κτήματα σε μη
πρόσφυγες σε εξευτελιστική αξία και μάλιστα πληρωτέα σε δέκα ετήσιες δόσεις
με επιτόκιο 3%.
* Παραχωρήθηκαν ανταλλάξιμες εκτάσεις σε πολύ χαμηλή αξία σε
αθλητικούς συλλόγους του Βόλου και της Θεσσαλονίκης.
* Μεγάλης αξίας ακίνητα στη Θεσσαλονίκη αγοράστηκαν από την
«Παγκρήτια Αδελφότητα» στο 1/3 της αξίας τους με εξόφληση σε πέντε
ετήσιες δόσεις.
* Επιπλέον, από την εγκαταληφθείσα περιουσία των Ελλήνων στην Τουρκία
μόνο 7% αποζημιώθηκε.
Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν ότι η ίδια η ιστορία μάς αποδεικνύει ότι η αντίληψη των ντόπιων σε σχέση με τους πρόσφυγες βασίζεται μόνο και μόνο σε τοπικά γεγονότα και δεν υπάρχει το βάθος το ιστορικό. Προφανώς αν ήταν ενημερωμένοι, δεν θα ήταν τόσο ακραίοι όσον αφορά στους χαρακτηρισμούς τους. Η ιστορία μάς διδάσκει ότι είναι περίπλοκο να διαχωρίζεις τους ανθρώπους σε διάφορες κοινωνικές και φυλετικές κλάσεις.