47057 - Στρατηγική Υπερδομή

Ν. Λυγερός

Μία Υπερδομή βασίζεται πάνω σε δομές που λειτουργούν ανάλογα με τις υπερδομές σε σχέση με τις δομές. Παραδείγματα υπερδομών είναι η Ευρωπαϊκή  Ένωση ή το ΝΑΤΟ. Δεν είναι όμως η Σοβιετική  Ένωση διότι η Ρωσία ποτέ δεν έδωσε την αξία της μονάδας στα άλλα σοβιέτ και λειτούργησε όπως το έκανε η Ρωσική Αυτοκρατορία ή ακόμα και η Οθωμανική Αυτοκρατορία. Και γι’ αυτό δεν πρόκειται περί υπερδομών. Εντός του ίδιου κρατικού πλαισίου έχουμε την έννοια της σουπερδομής η οποία αποτελεί ένα και μόνο κρατικό σύνολο. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι οι ΗΠΑ. Τώρα που έχουμε ορίσει αυτές τις δύο έννοιες μπορούμε να εξετάσουμε βαθύτερα τι εννοούμε με τον όρο στρατηγική υπερδομή. Η υπερδομή ως δομικό στοιχείο είναι απλώς ένα σύνολο με μερική διάταξη. Ο στρατηγικός προσδιορισμός όμως εφοδιάζει αυτή τη δομή με χρονικές γέφυρες οι οποίες λειτουργούν ως δεσμοί κι όχι απλώς ως σχέσεις. Σε πρακτικό επίπεδο μια στρατηγική υπερδομή είναι μια δομή με ιστορικό υπόβαθρο το οποίο επιτρέπει στην συνέχεια την ανάπτυξη μιας στρατηγικής πορείας. Έτσι για την Ευρωπαϊκή Ένωση το ιστορικό υπόβαθρο μπορεί να θεωρηθεί η Ευρωπαϊκή Κοινότητα  Άνθρακα και Χάλυβα που ιδρύθηκε το 1951 με τη Συνθήκη Παρισίων και ετέθη σε ισχύ το 1952 για πενήντα χρόνια. Στη συνέχεια με τη Συνθήκη της Ρώμης το 1957 είχαμε την Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα για να καταλήξουμε με τη Συνθήκη Μάαστριχτ το 1993 στην Ευρωπαϊκή  Ένωση. Όμως το βαθύ ιστορικό υπόβαθρο της ΕΕ είναι το Σχέδιο Μάρσαλ που θα την κάνει πιο ανθεκτική στις επιθέσεις και στις πιέσεις της Σοβιετικής  Ένωσης.