3258 - Προεκλογικές κινήσεις και θεωρία παιγνίων

N. Lygeros

Βρισκόμαστε τώρα σε μια φάση ελιγμών, διότι οι συνδυασμοί θεωρούνται επικίνδυνοι για τις πολιτικές ισορροπίες. Μετά από την επανάσταση της ιστορίας και τις επιθετικές φωτιές, ήρθε η ώρα των ήπιων τόνων και της διαπραγμάτευσης. Η κινητικότητα είναι τεχνητή και ο στόχος της είναι η πολιτική αδράνεια. Οι εσωτερικές πιέσεις είναι προς το παρόν αποδεκτές, διότι έχουν λιγότερο κόστος από τις εκλογές, κατά συνέπεια παραμένουν στο προσκήνιο. Κι όσον αφορά στις κλασικές διαμάχες δεν έχουν κανένα ουσιαστικό ρόλο. Προσπαθούν να κλέψουν τις εντυπώσεις σ’ ένα πλαίσιο μεγάλης αδιαφορίας. Η διεκδίκηση είναι ένα πρόσχημα για την ύπαρξη του ανταγωνισμού. Στην πραγματικότητα, έχουμε ένα αφοπλισμένο σύστημα, διότι η κατάρρευση του είναι εσωτερική. Το πολιτικό μονοπώλιο έχει αντικαταστήσει το δίπολο. Έτσι, όπως και μετά τον ψυχρό πόλεμο, η αναζήτηση των εχθρών έχει αντικαταστήσει την αντιμετώπιση των εχθρών. Το ένα κόμμα θέλει την κυβέρνηση και το άλλο την κυβέρνηση του κόμματος. Βλέπουμε λοιπόν ένα νοητικό σχήμα ανάλογο με τις προεδρικές εκλογές στη Γαλλία. Οι προσωπικότητες διαφέρουν αλλά όχι οι στρατηγικές. Αυτές βασίζονται σ’ ένα σταθερό υπόβαθρο. Δεν είμαστε καν σε πλαίσιο σύγκρισης, όπου τα εθνικά προβλήματα θα έπαιζαν ένα ρόλο. Το παίγνιο έχει μια αρχική ισορροπία που συμφέρει τους παίκτες να μην τροποποιηθεί. Οι ελιγμοί παραμένουν μέσα στη δεξαμενή έλξης του καθενός. Δεν υπάρχει καν αναζήτηση μιας νέας ισορροπίας, διότι υπάρχει κυρίαρχη στρατηγική. Κατά συνέπεια, η σταθεροποίηση είναι αναμενόμενη, τουλάχιστον όσον αφορά στις διακομματικές σχέσεις. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρξουν αναδιατάξεις σε εσωκομματικό επίπεδο. Διότι, όταν δεν υπάρχει πραγματικό πεδίο μάχης, οι εσωτερικές διαταραχές καθορίζουν την εξέλιξη ενός επιμερισμού. Το παίγνιο μετατρέπεται σε ένα σύνολο υποπαιγνίων που ισχύουν όσο δεν επηρεάζουν το όλο πλαίσιο. Αυτό αναδεικνύει μικροκομματικές τάσεις και επιτρέπει σε μικρά κόμματα να παίξουν ένα τοπικό ρόλο. Όπως ο μεγάλος πόλεμος δεν έχει πια σημασία, όλο το βάρος θα δοθεί στις μικρές μάχες. Τα χρώματα θα λειτουργήσουν ως πλαίσιο και μόνο και όχι ως δυναμικό πεδίο. Οι τοπικές αναμετρήσεις, που είναι τόσο χαρακτηριστικές της δημοκρατίας, όταν δεν υπάρχει εμπόλεμη κατάσταση, θα δείξουν την αξία τους. Αυτό σημαίνει όμως ότι θα εκτεθούν οι προσωπικότητες που δεν έχουν μεγάλη βάση. Διότι το θεώρημα της μύγας θα μπορέσει να ενεργοποιηθεί και να λειτουργήσει αποτελεσματικά. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι αυτή η αντιμετώπιση μπορεί να εκφραστεί και ανάλογα με την αλλαγή φάσης της μαγνητικής πόλωσης, ειδικά όταν δεν υπάρχει ένας στόχος εμβέλειας. Με άλλα λόγια, αν και η αναμέτρηση σε κομματικό επίπεδο δεν έχει νόημα με τα τωρινά δεδομένα, η τοπική αναμέτρηση θα είναι σκληρή, διότι δεν υπάρχει γραμμή που προέρχεται από την εξωτερική πολιτική. Όλα γίνονται σαν να μην έχει γειτονικές χώρες η Ελλάδα. Δεν έχουμε σύνορα, δεν έχουμε όρια και ο καθένας είναι το κέντρο ενός κόσμου, όπου δεν υπάρχει ο άλλος. Αυτός ο σολιψισμός συνδυάζεται με την ελεύθερη σκέψη μετά την εκκένωση. Κατά συνέπεια, θα έχουμε τις εκλογές που μας αξίζουν σε αυτήν την κατάσταση, τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο. Εκτός αν παρουσιαστεί το πολιτικό πλαίσιο και αλλάξει το παίγνιο.