28643 - Από τον θαυμασμό του Μουσολίνι στο Κίνημα Πλαστήρα

Ν. Λυγερός

Όσο και να μην είναι ευρέως γνωστό, ο θαυμασμός του Πλαστήρα προς το πρόσωπο του Μουσολίνι είναι γεγονός. Είναι μάλιστα το θεμελιακό υπόβαθρο του πραξικοπήματος που ονομάστηκε Κίνημα Πλαστήρα 6ης Μαρτίου 1933. Ο Πλαστήρας θαύμαζε και το φασιστικό καθεστώς που είχε επιβάλει ο Μουσολίνι στην Ιταλία. Αυτό έχει ενδιαφέρον διότι συχνά παρουσιάζεται ως δημοκρατικός αλλά ποιος μπορεί αντικειμενικά να το πιστέψει μετά από την έκθεση αυτών των στοιχείων. Ο Πλαστήρας δεν μιλούσε μόνο θεωρητικά και ήξερε στην πράξη τι σημαίνει φασισμός αφού έζησε καιρό στην Ιταλία την εποχή της κυριαρχίας του. Έτσι για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα που υπήρχαν στην Ελλάδα, σκέφτηκε ότι η επιβολή μιας δικτατορίας ήταν το κατάλληλο μέσον για την επίλυσή τους. Σε αυτό το σημείο έχει ενδιαφέρον η εξής αναφορά όπου ο Βενιζέλος που είχε άμεση σχέση μαζί του του απαντά: «Νομίζω αγαπητέ φίλε στρατηγέ Πλαστήρα ότι δεν είσαι ικανός να κάνεις τον δικτάτορα, μετά δύο τρεις μήνες θα καταπέσεις οικτρώς. Να μεταβείτε στην Ιταλίαν και να πείσετε τον Μουσολίνι να έλθει εδώ να γίνει δικτάτορας. Τότε ίσως αποφασίσω… να γίνει δικτατορία.» Δεν είναι σίγουρο ότι αυτός ο διάλογος είναι γνωστός μεταξύ των δύο από αυτούς που θεωρούν ότι είναι δημοκράτες. Πάντως είναι υπαρκτός κι ενδεικτικός για όσους ήξεραν ότι και οι δύο είχαν δικτατορικές τάσεις κυβέρνησης. Βέβαια ο ίδιος ο Πλαστήρας ονόμαζε αυτό το κίνημα, επανάσταση. Σε αυτό το πλαίσιο με τη διαταγή του, ένοπλοι στρατιώτες εισέβαλαν στα γραφεία και στις εγκαταστάσεις των εφημερίδων, σε υπουργεία και δημόσια γραφεία. Οι πράξεις αυτές έγιναν ταυτόχρονα με δημόσιες συλλήψεις. Έτσι άρχισαν και οι δολοφονίες. Ευτυχώς αυτό το κίνημα απέτυχε. Είναι όμως πολύ ενδεικτικό του επιπέδου ανικανότητας και έλλειψης κρίσης όσον αφορά στα προβλήματα που υπήρχαν στην πατρίδα μας αλλά και της πολιτικής τάσης.