2511 - Στρατηγικός τουρισμός

N. Lygeros

Την ώρα που παλεύουμε για να κρατήσουμε την ιστορία μας μέσω της μνήμης μας, οι δικοί μας θεωρούν ότι αυτός ο αγώνας είναι αναχρονικός. Μας εξηγούν ότι με έναν μεταμοντέρνο τρόπο πρέπει να ξεπεράσουμε τις νοητικές μας δυσκολίες και να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα με ρεαλισμό. Προωθούν μεθοδολογίες που επικεντρώνονται αποκλειστικά στα κοινά σημεία που έχουμε με όλους όσους έχουμε διαμάχες. Για να μην έχουμε διαμάχες, σβήνουμε τις μάχες μας. Και στην ουσία, μας επιβάλλουν την κυριαρχία του κενού. 

Την ίδια ώρα, οι φιλικές μας σχέσεις αντιμετωπίζουν το όλο θέμα με έναν καθαρά ελληνικό τρόπο όπου ο πολιτισμός έχει τον κύριο ρόλο. Προσπαθούν να αποδείξουν ότι όλη η ιστορία τους είναι το αποτέλεσμα ενός συγκριτισμού όπου η διαφορά και η ποικιλία θεωρούνται ως πλούτος. Η καλύτερη μέθοδος για να το αποδείξουν είναι η εφαρμογή αυτών των νοητικών σχημάτων στον τομέα του τουρισμού. 

Στην Ελλάδα και στην Κύπρο, ο τουρισμός είναι ένας πλούτος. Δεν εννοούμε τον μαζικό τουρισμό που έχει φτάσει ούτως ή άλλως στα όριά του. Ο τουρισμός πια δεν έχει νόημα, αν δεν είναι ποιοτικός. Το πρόβλημα είναι ότι η χώρα μας δεν κατανόησε ακόμα πόσο στρατηγικός πρέπει να είναι ο τουρισμός μας. Το θέμα δεν είναι πια το συγκριτικό πλεονέκτημα διότι στην ουσία δεν υπάρχει, αν ο τουρισμός δεν έχει ως υπόβαθρο τον πολιτισμό. Όμως ακόμα και αυτό δεν επαρκεί πια. Ο πολιτισμός, αν δεν εφοδιαστεί με στρατηγική, δεν μπορεί ν’ αντισταθεί στη βαρβαρότητα και στις επιθέσεις της λήθης. 

Στην Τουρκία, ο τουρισμός είναι ένας οικονομικός πόλεμος. Όλες οι κινήσεις έχουν έναν και μόνο σκοπό, την ανάδειξη του κράτους. Και αν χρειάζεται να μετατραπεί όλη η ιστορία σε εργαλείο προπαγάνδας, δεν έχει σημασία. Η αιχμή του δόρατος είναι η Κωνσταντινούπολη. Ως διαχρονικό κέντρο πολιτισμών, η Πόλη είναι ο ιδανικός στόχος του τουρισμού ως στρατηγική οντότητα. Κάθε κατάκτηση, κάθε καταπάτηση μετατρέπεται αποτελεσματικά σε ελκυστικό κέντρο. Κάθε ήχος, κάθε χρώμα αποκτά μία νέα ερμηνεία για να λειτουργήσει το τουρκικό δόγμα. Ο τουρισμός πρέπει να είναι προσωρινός και κατά κάποιο τρόπο προσφυγικός. Πρέπει όλοι να θέλουν να πάνε στην Κωνσταντινούπολη, όχι όμως για να μείνουν. Το καλύτερο θύμα αυτού του στρατηγικού τουρισμού είναι το ελληνικό στοιχείο. Το αγκίστρι είναι το σύμβολο, η εικόνα. Ενώ η πραγματικότητα είναι ότι το σύμβολο έγινε συμβολικό και δεν έχει πια νόημα. Οι Έλληνες επισκέπτες δεν συναντούν τους απελαθέντες, μόνο τις οικίες τους, τις περιουσίες τους. Η Τουρκία δημιουργεί το οικονομικό της μέλλον πουλώντας το πολιτιστικό μας παρελθόν. Και κάθε αγορά είναι μία επιπλέον εγκατάλειψη. 

Όμως ακόμα και πληγωμένη, η Κωνσταντινούπολη μπορεί να παίξει τον ρόλο του αναγεννησιακού στοιχείου μέσω μίας νέας μορφής αντίστασης. Διότι όπως λέει ο ποιητής «για να σε γονατίσουν πρέπει να γονατίσεις».