17982 - Τοποστρατηγική και Χρονοστρατηγική στο Σκάκι

Ν. Λυγερός

Στο σκάκι, θεωρούμε ότι όλα είναι θέμα Στρατηγικής, ενώ πρόκειται για ένα παίγνιο περισσότερο τακτικό. Αν εξετάσουμε πιο προσεχτικά τη στρατηγική διαφορά, τότε θα εντοπίσουμε ότι υπάρχει μια μεγάλη διαφορά μεταξύ των πιονιών και των κομματιών κι όχι μόνο λόγω σκακιστικής αξίας. Τα πιόνια έχουν ένα πρώτο χαρακτηριστικό, αφού η κίνηση είναι διαφορετική ανάλογα με την μετακίνηση ή το πάρσιμο, ενώ τα κομμάτια λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο. Μπορούμε έτσι ν’ αντιληφθούμε ότι τα πιόνια παίζουν ανάλογα με την τοποθεσία τους πάνω στη σκακιέρα, αλλά και σε σχέση με τον αντίπαλο, αφού η διαγώνια κίνηση μπορεί να γίνει μόνο μ’ αυτόν τον τρόπο. Και η προαγωγή εξαρτάται από το τελευταίο στάδιο. Έτσι τα πιόνια λειτουργούν σε πλαίσιο Τοποστρατηγικής όσο είναι η αρχική φάση, ενώ όταν μετατρέπονται σε κομμάτια εισχωρούν στο χώρο της Χρονοστρατηγικής, όπου ζουν τα κομμάτια που έχουν μια πορεία διαχρονική πάνω στη σκακιέρα. Έτσι ο τόπος και ο χρόνος συζούν πάνω στη σκακιέρα. Άλλωστε υπάρχει και το κοινό σημείο του ροκέ, όπου ο βασιλιάς κι ο πύργος παίζουν ταυτόχρονα λόγω θέσης, αλλά και τοποθέτησης του εχθρού, ακριβώς όπως και στη κίνηση en passant. Ο τόπος θα παίξει και στο πατ. Ο χρόνος θα παίξει για τις 50 κινήσεις. Ενώ ο συνδυασμός θα φανεί στην τριπλή επανάληψη εικόνας.